‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi b. M. U m a r o V

14-bosqich:
—  h ar bir  talab a-o ‘quvchiga  b a ila r  qo'yilgach,  o'qituvchi  m ash - 
g‘ulotga yakun yasaydi.O‘quvchi-talabalam ing faoliyatiga baho beradi, 
berilgan javoblarga o ‘z fikrini bildiradi va quyidagi savollar bilan  ularga 
m urojaat  qiladi:
—  bugungi  m  ashg'ulotdan  n im a la m i  bilib  oldingiz?
— nim alarga o ‘rgandingiz?
—  nim alar  siz  uchun yangilik  b o ‘ldi?
—  yana  nim alam i bilishni  istar  edingiz?
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

IS-bosqich:
0 ‘qituvchi o ‘quvchi-talabalam ing javoblarini diqqat bilan tinglab 
ularga m innatdorchilik bildiradi va darsni yakunlaydi.
5.6 .  M uloqoT  Treningi
U shbu  trening  o ‘quv ch i-talab alard a  dars  jaray o n id a  mustaqil 
fikrlashga,  o ‘z  fikrini  erkin  h o ld a  bayon  eta  olishga  ham da  ularda 
bahslashish m adaniyatini taibiyalashga qaratilgan b o ‘Iib, odatda bunday 
m ash g ‘ulot tinglovchilam i kichik guruhiarga b o ‘lgan holda o ‘tkaziladi.
Muloqot trertgini  o‘1kazish  bosqichiari
0 ‘q itu v ch i  m a sh g ‘u lo tn i  b o sh la sh d a n   avval  tin g lo v ch ilam i 
m u lo q o t,  baxs-m unozarani  o ‘tkazishga  q o ‘yilgan  talablar,  qoidalar 
b ila n   tanishtiradi.
î-bosqich:
—  o ‘qituvchi  ishni  o ‘tkaziladigan  m uloqotning  mavzusini  aniq- 
lashd an  boshlaydi, m asalan,  „S iz qaysi m adaniyat tarafdorisiz:  „Sharq 
yoki  Evropa?“ .  Shu  m avzuni  o ‘rtaga  tashlab  tinglovchilardan  Sharq 
m adaniyati va  Evropa  m adaniyati  tarafdorlarini  aniqlab oladi.  Ulami 
sh u  tartibda guruhiarga b o ‘ladi.
2-bosqich:
—  h ar bir guruhdagi  tinglovchilar o‘z  mavzulari  b o ‘yicha kerakli 
m ateriallar,  dalillar,  m isollar,  a n iq   fikrlar,  o ‘z  fikrini  tasdiqlovchi 
k o ‘rgazmali  m ateriallar,  im k o n i  b o i s a   videofilm,  m aqolalar,  m uta- 
fakkir va olim lam ing so‘zlari va boshqalam i tayyorlaydilar. G uruhdan 
b ir   kishini  him oya  u c h u n   tan lay d ilar,  qolganlar  esa  o ‘z  fikrlarini 
q o ‘shim cha  qilishlari  m um kin.  0 ‘qituvchi  guruh  talabalarining  tay- 
yorgarlik k o ‘rish  im koniyatlarini  hisobga olgan  holda vaqt beradi.
3-bosqich:
—  guruhlar  him oyaga  tay y o r  b o ig ac h   o ‘qituvchi  guruhlaming 
b iriga himoya uch u n  so‘z beradi  (him oyaga chiqish  ixtiyoriy ravishda 
b o iis h i  m um kin).  G u ru h   vakili gu ru h   nom idan so‘zga chiqib,  ularga 
berilgan  mavzuni  tayyorlangan  m ateriallar,  dalillar  asosida  himoya 
qilishga kirishadi.  G u ru h   vakili  so‘zin i  tugatgach,  guruhning  qolgan 
a ’zolari q o ‘shim cha fikrlar bildirishlari  mumkin.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

4-bosqich:
—  m ashg‘ulotning  3-bosqichidagi  kabi  b u   bosqichda  ham   o ‘qi- 
tuvchi  navbatdagi guruh  vakiliga himoya  u c h u n   s o ‘z beradi.  Ikkinchi 
guruh  ham   birinchi  guruh  kabi  o ‘z  mavzusi  b o ‘y ich a   himoya  qiladi. 
Him oya tugagach, o'qituvchi mashg‘ulotning keyingi bosqichiga o ‘tadi. 
Xar ikkala himoya vaqtida o‘qituvchi iloji boricha o ‘z  fikr va mulohazasini 
bildirmaslikka,  savol  berm aslikka  harakat  qiladi,  hech  qaysi  guruhga 
yon  bosmagan  holda  m uloqotni  boshqaradi,  g u ru h   himoyasi  vaqtida 
tartib saqlanishiga va muloqotni o'tkazishga q o ‘yilgan talab, qoidalaming 
to ‘liq  bajarilishiga  erishishga  harakat  qiladi.  B u  bosqichda,  asosan, 
ikki  guruh  erkin,  mustaqil  faoliyat  ko'rsatishlari  kerak bo'ladi.
5-bosqich:
—guruhlar bir-birlariga savol berishni boshlaydilar.  G uruhlar tom o- 
nidan  beriladigan  savollar  ular  himoyasi  v a q tid a   aytilgan  dalillar, 
m isollar,  fikrlam i yanada oydinlashtirish  m aqsadid a,  shuningdek,  o ‘z 
guruhlarining  fikrlarini  yanada  ta’kidlab,  isbotlab,  qolganiam i  ham  
shu  fikrga  qo ‘shilishlariga  d a ’vat  qilish  u c h u n   berilishi  m um kin. 
Tinglovchilar erkin  holda o ‘zlarining chiqishlari  b ilan  barchaga ta ’sir 
ko‘rsatishga,  o ‘z  fikrlarini  m a’qullashga  h a ra k a t  qiladilar.  0 ‘qituvchi 
bunday holatga sharoit,  imkoniyat yaratadi,  y a ’n i u  bahs-m unozarani 
sam im iylik bilan boshqaradi.