|
14 Бакиров X
15; Ганиев У 16;Ислоиов Р
1? Мавлккова У
|
Уиарова Ш. Уиарова III. Уиарова Ш.
Уиарова III.
|
Катта ^читувчи Катта ^читуъчи Катта ^читувчи
Катта ^цитувчи
|
!
|
Мержонов С
Мирзоцулов Н
|
Уиарова Ш.
Уиарова Щ.
|
Катта ^цнтувчи
Катта Тцвтувчи
|
-„Ч
|
23 Туггабоев Т
|
Уиарова Ш.
|
Катта ^цитувчи
|
|
24|Шукуров У
|
Уиарова Ш.
|
¡Катта Удатувта
|
tv-
|
36! Жаиатов А
39 :Ибрагимов Б
Меликова Ф
Рауимов С
|
;Уиарова IQ. jУиарова Ш. Уиарова Щ.
Уиарова Ш.
|
:Катта Уцитувчи 1Катта ^цитувчи [Катта ^цитувчи
1Катта $& пувчя
|
-g\
|
V
*
'
1'*;
За 1ÜШ Ш ш ш r a r - s ä L s a ■ w ?
4.18-rasm.
Siz oddiy so'rovlami konstruktor yordamida loyihalash va so‘rov natijalarini ko‘rish bilan tanishdingiz.
142
M A’LUMOTLAR BAZASINI BOSHQAR1SH SISTEMASI (ACCESS W IN D O W S-9 X/2000 UCHUN)
M aster yordamida oddiy so'rovlam i loyihalash
Oddiy so'rovlami loyihalashning yam bir yo‘ll Простой запрос usu- lidir (4.2-rasm). Bu holda ham so'rovlami loyihalashda bir yoki bir nechta jadval (so‘rov) ishtirok etishi mumkin. Agar loyihalashtiri- layotgan so'rovda bir nechta jadval ishtirok etsa, ular o'zaro bog‘langan bo‘lishi kerak. Masalan, 4.16-rasmdagi (natijasi 4.17- rasmda) so‘rovni bu usulda loyihalash uchun quyidagi ishlarni amalga oshirish kerak:
Ma’lumotlar bazasi oynasining (4.1-rasm) Запросы bo‘limi- da Создать tugmasini bosing yoki Создание запроса с помощью мастераш tanlang. Birinchi holda 4.2-rasmda tasvirlangan oyna paydo bo'ladi.
Bu oynaning (4.2-rasm) Простой запрос bo'limini tanlang. Natijada, 4.19-rasmda tasvirlangan muloqot oynasi paydo boiadi. Agar Создание запроса с помощью мастера bo‘limi tanlanganda edi, birdaniga bu muloqot oynasi paydo bo‘lardi.
Bu oynaning Таблицы и Запросы bo‘limidan kerakli jadval yoki so‘rovni tanlang. Natijada, Доступные поля darichasida tanlangan jadvalga (so‘rovga) mos maydonlarning ro ‘yxati hosil
bo'ladi (4.20-rasm).
- 143-
MA'LUMOTLAR BAZASINI BOSHQARISH SISTEMASI (ACCESS WINDOW S- 9 X/2000 VCHVN)
Bu ro'yxatdan «J_talaba» nomli jadvalni tanlang. Dostupnie polya bo'limida bu jadvalga tegishli maydonlaming ro‘yxati chiqadi (4.21-rasm).
Ta&tfibiимфосы
Таблица: Ж_гурух
Таблица: Ж_Келмагак_кунлар Таблица: Ж_лавозим
Таблица: Ж_укит Таблица: Ж_фак Запрос: С_оддий1 Запрос: С_оддий Запрос: С_оддий2
ЦЬифязтош
- {Таблад: Ж_талаба
Двстрныелмя:
Фаж/ия
Фак^кодн
Курс Потос Гур„коди
IJKH
2 жн
BtfSpaibpn
^ 1
_d
Запрос: С_оддийЗ
Опина [ . . г а а к - | Д и » , ~ ] Готаю
4.20-rasm. 4.21-rasm.
Bu ro'yxatdan «Tal_kodi» va «Familiya» nomli maydonlarni birin-ketin tanlab Выбранные поля darichasiga o ‘tkazing. Buning
uchun oldin maydon tanlanadi va * I tugiinasi bosiladi.
Таблицы и Запросы bo'limidan (4.19-rasm) «J_ukit» nomli jadvalni tanlang.
Доступные поля bo'limidan «Famil» nomli maydonni tan lang va Выбранные поля darichasiga o'tkazing.
Таблицы и запросы bo'limidan (4.19-rasm) «J_lavozim» nomli jadvalni tanlang.
Доступные поля bo'limidan «Lavoz» nomli maydonni tan lang va uni Выбранные поля darichasiga o'tkazing (4.22-rasm).
Далее tugmasini bosing va so'rovga nom bering, masalan,
«S_oddiy4».
Готово tugmasini bosing. Ekranda siz loyihalagan so'rov- ning natijasi 4.17-rasmdagidek bo'ladi.
Istagan paytda so'rovni konstruktor holatida ochib unga o'z- gartirish kiritish mumkin.
144
M A ’LUM OTLAR BAZAS1NI BOSHQAR1SH SISTEMASJ (ACCESS W IN D O W S-9 Х /2000 UCHUN)
Таблицы и эагросы
(Таблица: Ж _ л а е с з т ZI
Доступные поля: Вдбражыеполя;
Отмена I | ¿алее > | Готово
4.22-rasm.
Shartli so‘rovlar
So'rovlarni loyihalash jarayonida bir yoki bir nechta may- donlarga m a’lum shartlar qo'yish mumkin. Masalan, sizga XIM fa- kultetida tahsil oladigan talabalaming ro'yxati yoki o‘qituvchi Umarova Sh. guruhidagi talabalaming ro ‘yxati kerak. Demak, siz talab qilayotgan so‘rovda ma’lum bir shart bajarilishi talab etilmo- qda, ya’ni birinchi holda shartingiz XIM fakultetidagi talabalar bo‘lsa, ikkinchi holda katta o'qituvchi Umarova Sh. guruhidagi ta- labalarning ro ‘yxatidir. Agar siz loyihalayotgan so‘rovda biror shart ishtirok etsa, bunday so‘rovlarga shartli so'rovlar deb ataladi. Ac- cessda shartli so‘rovlami hosil qilish hech qanaqa muammo tug‘dirmaydi. Ularni loyihalash oddiy so'rovlarni loyihalashdek amalga oshiriladi, ya’ni siz oldin oddiy so'rovni loyihalashtirasiz, keyin esa so'rov blankasining (4.5-rasm) Условия отбора satriga kerakli shartni yozasiz.
Faraz qilaylik, siz barcha fakultetlarda o'qiydigan talabalaming ro'yxatini hosil qilish uchun oddiy so'rovni loyihalashtirdingiz 4.23-rasm). Undan XIM fakultetida o'qiydigan talabalaming ro'y xatini tuzish uchun «Fak» maydonining Условия отбора satriga XIM so'zini yozasiz. Kursorni boshqa maydonga o'tkazishingiz bi- lan Access bu so'zni qo'shtirnoqlar (“”) ichiga joylashtiradi. Bun- dan ajablanish kerak emas, chunki Accessning standartida matnlar qo'shtirnoqlar orasida joylashadi. Xohlasangiz o'zingiz bu so'zni qo'shtirnoqlar ichida yozishingiz ham mumkin.
-145 -
M A ’LUMOTLAR BAZASINI BOSHQARISH SISTEMASI (ACCESS WINDOWS—9 X/2000 UCHUN)
4.23-rasm.
So'rovni ishga tushirib, XIM fakultetidagi talabalaming ro ‘y- xatini hosil qilasiz. Ular 205 ta ekan (4.24-rasm). So'rovni «S_shartlil» nom bilan saqlab qo'ying. So'rovda «XIM» so‘zi 215 marta ishti- rok etmoqda. Bizga shunday ham ular XIM fakultetining talabalari ekanligi m a’lum (so‘rov shartiga ko‘ra). Bu so'zlarni ekranga chiqarmaslik uchun «S_shartlil» so'rovni konstruktor holatida och- ing va so'rov blankasidagi (4.23-rasm) Вывод на экран satridagi И belgi ustida sichqonchaning chap tugmasini bir marta bosing. Bu belgi 0 ko'rinishga o'tadi. So'rovni ishga tushiring va «S_shartli2» nom bilan saqlab qo‘ying. Buning uchun Файл menyusining Со хранить к ак bo'limidan foydalaning.
4.24-rasm.
146
M A’LUMOTLAR BAZASINI BOSHQARISH SISTEMAS1 (ACCESS W IN D O W S-9 Х / 2000 UCHUN)
Agar sizga katta o'qituvchi Umarova Sh.ning guruhidagi tala- balarning ro'yxati kerak bo‘lsa, 4.16-rasmdagi so‘rov (S_oddiy3) loyihasidan foydalanishingiz mumkin. Buning uchun:
«S_oddiy3» nomli so‘rovni konstruktor holatida oching.
' «Faixiil» nomli maydonning Условия отбора satriga
«Sh.Umarova » familiyani yozing.
So‘rovni ishga tushiring va Файл menyusining Сохранить как bo'limidan foydalanib, «S_shartli3» nom bilan xotiraga saqlang.
Ekranda hosil bo'lgan so'rov natijasi 4.18-rasmdagidek bo'ladi. Bu ikki so‘rovning natijasi bir xil boiishiga qaramasdan ular farqli. 4.18-rasmdagi «S_oddiy3» so‘rov qaytadan ochilganda undagi filtr yo'qoladi va barcha talabalaming ro‘yxati hosil bo'ladi. Lozim bo‘lganda yana qaytadan filtr o'matish kerak. Ikkinchi holda esa so‘rov ishga tushirilganda, faqat Sh. Umarova guruhidagi tala balaming ro ‘yxati hosil bo‘ladi.
Shartli so'rovlami loyihalashda bir paytda bir necha may- donlarga shartlar qo'yilishi mumkin. Masalan, sizga XM fakulteti- ning 2-kursida dots. A. Sattorov guruhida tahsil oladigan talaba laming ro ‘yxati kerak. Buning uchun so‘rovni 4.25-rasmdagidek loyihalaymiz. So‘rovni ishga tushiring va «S_shartli4» nom bilan saqlang (4.26-rasm). Shartlarning yozilishiga e’tibor bering. Barcha shartlar bitta satrda joylashgan. Bitta satrda yozilgan shartlar bar cha shartlarning bir paytda bajarilishini talab etadi. Yuqoridagi so‘rovda talabalar XM fakultetida va 2-kursda bo'lishi, shuningdek, ular dots. A Sattorovning guruhida boiishi kerakligini bildiradi. Shu shartlami qanoatlantiradigan talabalaming ro‘yxatini «S_shartli4» so‘rov hosil qiladi (4.26-rasm).
Do'stlaringiz bilan baham: |
