Ўзбекист онда з амонавий интенсив о

5. Қизил ёки пушти ранг. Бу кўпроқ сифатини бел-
гилайди, пишганлигини эмас, чунки қизил ёки пушти 
ранг олмани бозорбоплигини белгилайди. Гренни 
Смит, Голден ва Мутсу бундан мустасно. Турли ша-
роитларда (ҳудудларда) қизил ёки пушти ранг секин 
пайдо бўлса, ранг киргунича олмалар пишиб кетади. 
6. таъм-маза. Теримдан олдин бир нечта олмани 
ширасини ва крахмали камлигини билиш учун татиб 
кўриш керак. 
12-жадвал. олма навларига кўра совуқхонада узоқ муддат сақлаш учун крахмал тести стандарти. 
№
олма нави
крахмал тести даражаси
1
Айдаред 
2. 5-3. 0
2
Брейбурн
2. 6-3. 0
3
Гала
2. 5-3. 0
4
Голден Делишес
2. 8-3. 5
5
Гренни Смит
2. 1-2. 5
6
Жонаголд (Жонапринс)
3. 5-5. 0
7
Пинк Леди
2. 5-3. 0
8
Пинова
2. 8-3. 5
9
Ред Делишес (Скарлет спур, Ред Чиф ва Жеромин)
1. 8-2. 5
10
Фуджи
3. 0-4. 5
11
Элстар
2. 3-2. 5
13-жадвал. олмани энг оптимал териш муддатини аниқлаш. 
Олма нави
Шакар миқдори, %
Қаттиқлиги
Гуллашдан
теримгача бўлган кун
Кислоталик
даражаси теримда
Сақланиш
муддати (кун)
Жонаголд
12-13,5
5,9-66
144
3,7-5,6
150
Айдаред
10,5-11,5
5,9-6,8
155
5,4-7,0
130
Элстар
11,5-12,5
6,3-6,6
132
5,8-7,8
135
Фуджи
13-14
6,5-7,5
178
4-4,5
180
Голден Делишес
11,5-13
6,6-7,0
140
3,8-5,7
165
Ред Делишес
11-12
6,6-7,5
145
2,3-3,8
120
Грэнни смит
10-11
6,8-7,7
170
6,3-9,5
120
Гала
11,5-12,5
7,0-7,5
115
3,4-4,4
130
Пинова
12-12,5
7,0-8,0
142
4,5-5,5
-
Брейбурн
11,5-12,5
8,6-9,5
168
6,0-6,7
150

---

Ўзбекистонда замонавий интенсив олма боғлари
124
Расм-232. Олма мевасининг қай даражада етилганлигини текшириш учун солиштирма маълумот. 
1 
→ 
1,5 
→
2 
→ 
2,5 
→
3 
→ 
3,5 
→
4 
→ 
4,5 
→
5 
→ 
5,5

---

XI. Олма ҳОсилини парвариш қилиш
125
7. мева ўзагининг сувланиши ва пўстининг ёрили-
ши. Мева ўзагининг сувланиши уруғ атрофига, баъзан 
эса мева этига таъсир қилиши мумкин. Бундай сувла-
ниш мевани етилганлигини билдиради ва совуқхонада 
сақлашга тўғри келмайди. Мева пўстининг ёрилиши 
мевалар пишиб ўтгандан сўнг пайдо бўлади. 
8. уруғ ранги. Пишмаган олма уруғининг ранги оқ, 
етилганининг ранги эса тўқ жигарранг бўлади. 
9. Ёғлилик. Агар олмани ушлаганингизда қўлингизга 
ёғли модда ўтса, бу олма пишиб ўтган бўлади. 
5. олма мевасида теримдан олдин ва кейин
юз бериши мумкин бўлган ўзгаришлар
олма меваси пўстининг дағаллашуви. Бу турга 
олма меваси пўстлоғининг дағал тўқимали юза би-
лан қопланиши киради. Бу юза қисман бўлиши ҳам, 
ёки бутун мевани қоплаган бўлиши ҳам мумкин. 
Пўстлоқнинг дағаллашуви косагуллар тўкилгандан 
кейинги 11–30 кун давомида ҳужайралар фаол 
бўлинаётган даврда бошланади. Меванинг ёрили-
ши, силлиқ пардасининг юпқалиги, мева юзасида 
мум йиғилиши, ҳужайралар бўлиниши тартибсиз 
амалга ошиши дағал пўстлоқ ривожида иштирок 
этади. Шунингдек, бу жараёнга таъсир қилувчи 
ташқи омилларга тунги юқори ҳарорат ва юқори 
нам лик кўрсаткичи киради. 
Кўп олма навлари мевалар пўстлоқ қисм 
дағаллашувига таъсирчан. Пўстлоқ дағаллашуви 
ёш мевалар силлиқ пардаси йиртилишидан ҳосил 
бўладиган (одатда, гуллашдан кейинги дастлаб-
ки бир ой давомида) ёриқлар табиий равишда 
«даволаниши» натижасида юзага келади. Табиий 
«даволаниш» жараёнида ёрилган тўқималардаги 
ҳужайра деворлари эпидермис-ости ҳужайралар 
томонидан ишлаб чиқариладиган модда таъсирида 
дағаллашади. 
Пўстлоқ дағаллашуви намгарчилик юқори 
ҳудудларда кучлироқ ва кўпроқ юзага чиқади. Ле-
кин нисбатан қуруқ шароитда ҳам баъзи навларда 
пўстлоқ дағаллашувига мойиллик бўлади, мисол 
учун Голден Делишиз, Фужи ва Жонаголд каби нав-
ларда. 
Эпидермис қатламида катта миқдорда мумга эга 
олмалар оз мумли навларга, Голден Делишизга 
қараганда пўстлоқ дағаллашувига таъсирчан эмас. 
Меваларда дағал пўстлоқ ривожланишига таъсир 
қилувчи яна бошқа сабаблар сифатида музлаш, 
баъзи бир кимёвий воситалар ҳамда ун шудринг ка-
салликларини келтириш мумкин.