Ўзбекист онда з амонавий интенсив о

апикал устунликдир. Ёш янги ри-
вожланаётган новда учида пастдаги куртакларни 
ўсишига йўл қўймайдиган гормон – ауксин пайдо 
бўлади. 
Ауксин гормони новдалар учида пайдо бўлиб, 
пўстлоқ орқали пастга ҳаракатланиб, пастда-
ги куртакларни ўсувчи новдага айланишига йўл 
қўймайди. 
Новда ёки шох қанчалик тик бўлса, ауксин шун-
ча кўп ишлаб чиқарилади ва пастдаги куртаклар 
ўсмай қолиб кетади. Кертиш ауксин гормонининг 
куртаккача етиб келишини олдини олиб, куртакни 
новдага айланиши учун қулай шароит яратади. 
Кертиш кўп ишчи кучини талаб этишини ҳисобга 
олиб, фақатгина қўлланмада келтирилган, зарур 
ҳолларда ишлатилиши тавсия этилади. 

---

Ўзбекистонда замонавий интенсив олма боғлари
54
ҳалқалаш. Ён шохларга эга бўлмаган кўчатлар 
экилганда ва кўчатларнинг калласи олинмаганда 
ҳалқалашдан фойдаланиш мумкин. 
Ҳалқалаш бу – лидер шох айланаси бўйлаб 
фақат пўстлоқни кесишдир. Ҳалқалаш куртаклар 
бўртаётган вақтда амалга оширилиши керак. 
Ҳалқалаш ауксин гормонини пастдаги куртакларга 
боришини вақтинча тўхтатиб, новдалар ўсишига 
ёрдам беради. 
Ушбу Фуджи кўчати экилаётган вақтда ён шохла-
ри бўлмаган. Баҳорда ҳалқалашдан сўнг пастдаги 
куртаклардан новдалар ўсиб чиққан. Ҳалқаланган 
жойга яқин бўлган куртаклардан кучли тик новда-
лар чиққан. Бу тик новдаларни ўсиш даврида «тиш 
тозалагич» билан кенгайтириш мумкин. 
Ердан 90 см баландликда ҳалқаланган 
кўчатларда пастдаги 40 см масофа бўйлаб новда-
лар ўсиб чиқади. Шундай қилиб, ён шохлар ердан 
50 см баландликда шаклланиши зарур. 
Ҳалқалашни осон бажариш учун «шпатлёвка» 
ёки пичоқни «V» кўринишида кесиб, мослама 
ясаш мумкин. 
Ҳалқалашда пўстлоқни жуда чуқур кесмасдан, 
куч билан бир маромда босиб, бир марта айлан-
тириб кесинг. 
Агар ўртача чуқурликда кесилса, кесилган жой 
битиб кетади. Агар жуда чуқур кесилса, юқоридаги 
барглар рангини сариқ/бронза рангга айланиши 
ва айрим ҳолларда халқаланган жойдан синиб ке-
тиши мумкин.