Ўзбек дипломатияси тарихидан

( “Гулш ани д а в л а т ”, 4 1 - б - 4 2 - а )
“ 1272 (1855/56) йил умарои садоқат и н тисобдин А ваз М урод 
м и р о б к и м , қ и ёт д у д а м о н и н и н г и ззат м аоби э р д и , и л ти ф о ти
п о д ш о ҳ о н а д и н Б у х о р о э л ч и л и г и г а н о м з о д б ў л м и ш э р д и , 
ан д о қ к и м ю қ ори да баён к и л к и н и н г рақам зад аси бўлди, қатъ 
м анозил ва тай м ароҳилдин сўнг Бухоро ш аҳрига дохил бўлиб 
бир неча кун таваққуф кўргузди, н ед и н ки м , Бухоро волиси А м ир 
Н асруллоға Ш аҳрисабз улус и неча йилдин бери м ухолиф ат ва 
ад о в а т к ў р гу зу б и н қ и ё д ва и т о а т д о и р а с и ғ а м у в о ф а қ а т ва 
м у ж о б аат қ а д а м и н қ ў й м о с э р д и л а р , а м и р и м а зк у р ҳар йил 
карротан м аррот олар қасдиға л а ш к а р чекиб, м уҳориботи бисёр 
ва муқоталоти беш ум ор зуҳурға еткурар эрди. Ул овон д а доғи 
ҳамул дастур била Ш аҳрисабз устиға бориб, ғалабаи там ом била 
м у са х х а р қ и л и б , д а с т и т а с а р р у ф и ғ а к и р г у з у б , ҳам у л д и ё р
м у ҳ и м м о ти н и н г с а р ан ж о м и ға м аш ғул эрди. Чун А ваз М урод 
м и р о б н и н г с а ф о р а т р асм и б и л а Б ухороға в о р и д б ўл и б о н д а 
таваққуф кўргузгонин эш итти, ки ш и ю бориб Ш аҳрисабзга талаб 
қилиб подш оҳона лутф ва навозиш лар кўргузуб о н и н г борасида 
таъзим ва такр и м ш аройитин баж о келтурди ва б и р неча кундин 
сўнг иззати там ом билан мурож аат рухсатин берди ва ў зи н и н г 
м у ъ там ад у н а л а й ҳ у м а р о с и д и н И б р о ҳ и м б и й ю зн и э л ч и л и к
та р и қ а с и б и л а о н га м асҳуб қ и л и б , ихлос ва а қ и д а т ю зи д и н
муҳаббат ва м уволлаф атном а ирсол қилди. Ва ол ар м асоф ати 
баъидани тиғи суръат би л а қатъ этйб Бухорога етдилар ва он д и н
азим ат я к р о н и н нуҳзат м айдониға су руб, м ан ози ли м утанаввиъа 
қа тьи д и н сўн г зулқаъда о й и н и н г ўн етти си д а, я к ш а н б а кун и
а т а б а й а ъ л о ҳ о к б у с л и қ и с а о д а т и ғ а қ о й и д б ў л у б , А м и р
Н аср у л л о н и н г ю боргон туҳаф от ва м актуб оти н н азар и ан вар
мутоласиға еткурдилар ва илтиф оти подш оҳона И б роҳи м б и й н и н г 
ҳолига ш о м и л бўлуб эл ч и х о н аи м у саф ф о ға туш ури л д и ва ўз 
тақозосидин зи ёд ароқ вазойф ва таҳойф онга марсум бўлди ва 
йигирм а олти кун муддати и н қи зо си д и н сўнг, зулҳижжа о й и н и н г 
ўн б е ш и д а , ш а н б а к у н и х и л о ъ и п о д ш о ҳ о н а ва н а в о з и ш и
хисравона била он га мурож аат рухсатин бериб К от ак об и ри д и н
3 3 4

---

О т а н и ё зб е к қ ў н ғи р о т н и к и м , а р к о н и д авл ат а о зи м и д и н эрд и , 
эл ч и л и к расм и била қўш уб, м уволаф атном аи ва савготи киром ий 
би л а топш уруб Бухоро савбиға ирсол қилди.