Zarralar fizikasi


izotonlar deb ataladi. Masalan:  lj N m l%Os 1.3-§. Yadrolarning oMchami va zichligi


bet15/233
Sana30.01.2022
Hajmi
#419300
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   233
Bog'liq
Atom yadrosi va zarralar fizikasi. Муминов

izotonlar
deb ataladi.
Masalan: 
lj N m l%Os
1.3-§. Yadrolarning oMchami va zichligi
Yadro o‘lchami - yadroning mavjudlik sohasi yoki yadro kuchlarning 
ta’sir sferasidir.
Yadroning oicham i (radiusi) i?~10"15w bo‘lib, atom radiusidan 105 
marotaba kichikdir.
Yadro oclchamini tajribada aniqlashning ko‘pgina usullari bor. Masalan, 
elektron va neytronlarning atom yadrosidan sochilishiga ko‘ra, undan 
tashqari yadro radiusini «ko‘zgu» yadrolarga, protonlaming elektrostatik 
ta’sir energiyasini o4rganish, 

-mezonlar rentgen nurlanishni o4rganish va 
alfa radioaktiv yadrolarning yemirilish qonunini o‘rganish yo‘li bilan ham 
aniqlash mumkin. Yuqorida sanab o'tilgan usullar yadroviy kuchning o6zaro 
ta ’sir sohasini yoki elektromagnit o ‘zaro ta ’sir sohasini aniqlashga 
asoslangan. Turli usullar yadro taxmirian shar shaklida ekanligi va aniq 
chegaraga ega ekanligini hamda radiusi
R = R0A m
(1.3.1)
massa soniga bogcliq ravishda otrib borishligini kocrsatadi. Bu yerda 
R0
-
doimiy kattalik. Uning qiymati yadro radiusini turli usullarda aniqlashga 
ko‘ra, 
R0 =
(1,2 -*-l,4)Fga teng (1 Fermi = 10"13Щ).
Tez neytronlarning sochilishiga oid tajribalardan 
R0 =
1,4F, a -
parchalanish natijalaridan 
R0 =
1,3F, zaryadli zarralar ta’sirida bo‘ladigan 
yadro reaksiyalari natijalariga ko‘ra 
R0
= 1,6F.
Yadroni shar shaklida deb qarab, (1.3.1) ifodadan hajm birligidagi zarralar 
sonini topamiz:
__ A _
A
_

___________3_________ - 1 0 38 n u ^ o n
~ V ~ 4/Зтг RqA ~
4
n R \ ~

• 3,1 

• 1 
0 “39sm 3 

sm

*
Yadro zichligi hajm birligidagi nuklonlar sonining massasi 
mN
ga 
kocpaytmasiga teng:
18


— 

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish