Zarralar fizikasi

rnN л
1 
kg
da 
N
— — -—
A
uran yadrosi. To‘la ajralgan energiya:
Q = NQl =
- f e ' 6,023-10 
200MeV =
5,125-10
26MeV =
8,2-10
10kJ.
235
Bu - 18001 benzin, 2 7 0 0 1 ko‘mir yonganda beradigan issiqlikka teng. 
BoMinish energiyasining asosiy qismi: boMakchalar kinetik energiyasiga 
- 1 6 9 MeV, oniy gamma-nurlar energiyasiga - 8 MeV, boMinishda vujudga
kelgan neytronlar energiyasiga - 5 MeV, P -yemirilish energiyasiga ~9 
MeV, y-nurlar energiyasiga - 7 MeV, neytrino energiyasiga ~11 MeV 
sarf boMadi.
BoMinish energiyasining neytrino energiyasidan tashqari hamma qismini 
issiqlikka aylantirish mumkin.
BoMinishda ajralgan energiya uran yadrosi massasining ~0,1 % ni tashkil 
etadi.
BoMinish reaksiyasi (n, 
f)
bilan boMinishga halaqit beruvchi noelastik 
soehilish (n, n '), elastik sochilish (n, n), radiatsion qamrash (n, y )
jarayonlari raqobatlashadi. Ammo kichik energiyalarda noelastik, elastik 
sochilishlar boMmasdan 235U yadrosi 16% radiatsion qamrash, -8 4 %
hollarda yutilgan neytronlar boMinishni vujudga keltiradi.
Uran 235 
U
yadrosi sekin neytronlar ta’sirida nuklonlar soni A = 90 va A 
= 140 atrofida boMgan ikki boMakchalarga boMinadi. Bu boMakchalar 
kripton (36Kr) va ksenon (54Xe) lar yoki shu yadrolar atrofldagi yadro 
izotoplari boMib, boMakchalar biri ikkinchisidan taxminan 1,5 m arta 
ogMrroqdir. BoMinishda taxminan -1 % ga teng boMakka boMinadilar.
Sifat jihatdan boMinishning assimmetrik boMinishi qobiq modeli bilan 
tushuntiriladi. Yadro uchun neytronlar soni 50 va 82 «sehrli» sonlaridan 
biriga yaqin boMgan boMakchalarga boMinishi afzaldir.
Birinchi boMakcha neytroni 50 ga, ikkinchi boMakchada neytroni 82 ga 
yaqindir (5.13-rasm).
Uran-235 yadrosida neytronlarning protonlarga nisbati 1,6 ga teng. 
Lekin boMinishda hosil boMgan boMakchalarda bu nisbat ancha kamdir.