Zarralar fizikasi

deytron bog‘lanish energiyasi. 
Agar deytronga bogManish 
energiyasiga teng energiya berilsa, potensial o‘radagi nuklon o‘radan chiqib 
keta oladi, ya’ni deytron parchalanadi.
Klassik tasavvurlarga ko‘ra, potensial o‘ra chuqurligi bogManish 
energiyasiga teng b o ‘lishi kerak edi. Lekin kvant zarralar uchun 
boshqachadir.
Koordinata va impuls noaniqligiga ko‘ra:
A P A *> h.
(2.1.1)
Agar nuklon potensial chuqur ichqarisida ekan, 
Ax
 
noaniqligi 
r
0
dan 
kattabo‘la olmaydi, ya’ni 
Ax 
< 
rQ.
 
U holda
h
Ap>
—
ro
51

---

impulsning o4rtacha qiymati A 
p
qiymatidan kichik bo4 la olmaydi, bu 
zarralar potensial o 4ra ichida tinch turm asdan hech bo4lmaganda
(2.1.2) ifodadan nuklonlar orasidagi masofa—
r0
kamaysa kinetik energiya 
ortadi , yadro barqarorligini yo4qotadi. Zarralarni potensial chuqurda 
bog'langanholdaturish uchun д
E
bog4lanish energiyasi kattabo4lishi kerak. 
Shunday qilib, potensial chuqur energiyasi -
U09
zarralar kinetik energiyalari
— Г va ulaming bog4lanish energiyalari — д Е dan iborat.
Deytron д
Ebog,
energiyasi 
U0
ga nisbatan kichik bo4lgani uchun quyidagi 
ifodani yoza olamiz:
bo'lgani uchun 
M = m2l2m
= 
mi
2 bo'ladi.
Har qanday sistema potensial o4ra kengligida va chuqurligida bog4langan 
holda bo4lishi uchun (2.1.3) potensial shaklda bo'lishi kerak. (2.1.3) ifodadan 
sistema barqarorligi 
U0
va 
r2
ga bog4liq:
m
(2:1.4) ifodadan deytron uchun 
r0
= 1,5* 10~13 sm deb potensial o4ra 
chuqurligini hisoblash mumkin:
T >