Зарифахон Маматқулова Улуғбек Пўлатов

Кенгаш таркиби шакллантирилган бўлсаю лекин ўз вазифаларини тўлиқ бажара олмаса 
унда кимга қандай чора кўрилади ? 
Кенгаш ўз ваколати доирасига кирмайдиган ишларга аралашса ёки ўз вазифаларини 
тўлиқ бажара олмаса, Халқ таълими вазирлиги ёки унинг ҳудудий бошқармалари томонидан 
тарқатилиб юборилади ва Кенгашнинг янги таркиби қайта шакллантирилади. Кенгаш раиси, 
котиби ва аъзолари жамоатчилик асосида амалга оширадиган Кенгашдаги фаолияти юзасидан 
интизомий жавобгарликка тортилиши мумкин эмас. 
ТЎГАРАКЛАРГА КИМ МАСЪУЛ? 
#Савол 
Таълим муассасаларида ташкил этилган тўгаракларга ММИБДЎ масъулми ёки ЎТИБДЎ? 
 #Жавоб 
Таълим муассасаларида ташкил этилган тўгаракларга барча раҳбар ходимлар бирдек масъул 
ҳисобланади. Лекин, мактабда тўгараклар ва спорт секцияларининг фаолият юритишини 
асосан ММИБДЎ таъминлаши лозим.
Энди ушбу саволга қонуний асосларни келтирган ҳолда тўхталиб ўтамиз. Ўзбекистон 
Республикаси Халқ таълими вазирининг 2019 йил 29 августдаги 282-сон буйруғига 1-илова 
«Умумий ўрта таълим муассасасининг маънавий-маърифий ишлар бўйича директор 
ўринбосари фаолиятини ташкил этиш тўғрисида»ги муваққат Низомга асосан ММИБДЎ
таълим муассасасида турли тўгараклар ва спорт секцияларининг фаолият юритишини 
таъминлаш, ўқувчиларнинг бўш вақтларини мазмунли ташкил этиш, уларни мактабдан ва 
синфдан ташқари фаолиятга жалб этишни ташкил этиш мақсадида муҳим ташаббуслар 
доирасида таълим муассасасида фан, спорт, бадиий-эстетик, санъат, техник, экологик, 
сайёҳлик, ўлкашунослик ва бошқа йўналишларда тўгараклар, клублар фаолиятини ташкил 
этиш, ўқувчиларнинг қизиқиши, имконияти ва қобилиятларидан келиб чиққан ҳолда уларни 
тўгаракларга жалб этиш ишларини мувофиқлаштириши лозимлиги белгилаб қўйилган. 
ЎТИБДЎ таълим муассасаларида ташкил этилган тўгараклар фаолиятини ташкил 
этишда, тўгаракларнинг сифатли ва ўз вақтида ўтилишини назорат қилишда ММИБДЎга 

---

201 
кўмаклашиши лозим. Чунки, фан тўгараклари педагог ходимларнинг педагогик юкламаси 
таркибида бўлганлиги боис ўтилган тўгаракларга ҳам ойлик маош тўланади.
(кўпчилик ўқитувчилар тўгаракларга маош тўланмайди деб ҳисоблаши нотуғридир) 
ММИБДЎ таълим муассасасида турли тўгараклар ва спорт секцияларининг фаолият 
юритишини таъминлаш мақсадида тўгараклар фаолиятини ўрганишга, аниқланган 
камчилаклар юзасидан мактаб директори ва ЎТИБДЎга билдириш хати билан мурожаат 
қилиши мумкин.
Агар фан ўқитувчилари томонидан тўгарак ҳужжатлари тўғри юритилмаган ёхуд ўз 
вақтида ўтилмаганлиги ҳолатлари аниқланса ЎТИБДЎ фан ўқитувчисининг ойлик маошидан 
маълум бир қисмини ушлаб қолиш ҳақида ҳисобчига хабар бериши лозим. 
Тўгарак машғулотлар журнали молиявий давлат ҳужжати ҳисобланади ва муассаса 
архивида сақланади. Ўтилмаган тўгарак машғулотлари учун ҳам ойлик маош ёзиб берилиши 
ноқонуний хатти-ҳаракат деб баҳоланади ва бундай ҳолатларга йўл қўйган шахслар қонунга 
мувофиқ жавобгарликка тортилади. Тўгарак молиявий давлат ҳужжати хисобланганлиги боис 
бу жихатларига ЎТИБДЎ ҳам жавобгар хисобланади.