Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
694 
ekanini isbotladi. Shu bilan birga, oʻquvchilar oʻrtasida bu fanga nisbat qiziqish ortganiga 
hamda fanning obroʻyi bir pogʻona koʻtarilganiga guvoh boʻlamiz. 
Hozirgi davrda geografiyani oʻrganishga kirishgan oʻquvchilar faqat darslik bilan 
chegaralanib qolmaydilar. Ular yer yuzining tuzilishi, geografik qobiqda yuz berayotgan 
jarayonlar, okeanlarning paydo boʻlishi, orollarning materiklardan ajralib chiqishi, 
obhavoning oʻzgaruvchanligi, iqlim hosil qiluvchi omillar kabi maʼlumotlarni bilishda 
axborot texnologiyalaridan, ayniqsa, internet saytlaridan unumli foydalanishadi. Buni 
hozirgi murakkab davrda ham yaqqol kuzatish mumkin. Har bir fan uchun Telegram 
messenjerida alohida guruhlar ochib, onlayn darslar olib borilayotgan bir vaqtda 
oʻquvchilarga berilgan topshiriqlarni taʼlim saytlaridan izlanib javob topishlari va qaysi 
manbalardan foydalanayotganlarini koʻrsatishlari ham quvonarli holat. 
Geografiya fanining oʻqitilishida darslar hayotga bogʻlab qiziqarli va ijodiy tashkil 
etilsa, maqsadga erishish oson boʻladi. Geografiya darslarida dars samaradorligini 
oshirishda koʻproq koʻrgazmali qurollardan, suhbat, bahs-munozara uslublaridan, 
kinofilmlardan, turli boshqotirmalardan, testlardan, amaliy mashgʻulotlardan foydalanish 
mumkin. 4-sinfda ―Tabiatshunoslik‖ fanini oʻzlashtirib, 5-sinfga qadam qoʻygan oʻquvchi 
uchun ―Tabiiy geografiya boshlangʻich kursi‖ qiziqarli boʻlish bilan birga biroz 
murakkablik qiladi. Beshinchi sinfda haftasiga atigi bir soat geografiya darsining oʻtilishi 
esa mavzularni oʻzlashtirishni yanada qiyinlashtiradi. Shuning uchun mavzularni 
tushuntirish uchun metod va usullarni qoʻllashda bolaning yosh xususiyatlarini ham hisobga 
olish shart. 
XXI asr – texnologiyalar va informatsiyalar zamonida yashayapmiz. Zamonaviy 
axborot texnologiyalaridan foydalanib videodarslar tayyorlash imkoniyatlari mavjud. 
Bunday darslarda turli animatsiyalardan foydalanilsa, darslar yanada qiziqarli boʻladi. Uyida 
kompyuter yoki noutbuk boʻlmagan oʻqituvchilar ham bemalol mobil telefonlar orqali turli 
dastur hamda ilovalar yordamida bunday darslarni tayyorlay oladilar. Izlagan imkon topadi. 
Internet brauzerlari orqali ―Inshot‖, ―Filmix‖, ―Du Recorder‖ kabi programmalarga qidiruv 
berib yuklab olish mumkin. Bu dasturlar orqali oʻqituvchilar oʻz ijodiy mahoratlarini sinab 
koʻrishlari va amalga oshirishlari mumkin. Bunday darslar, ayniqsa, masofaviy darslarda 
qoʻllanilsa, maqsadga muvofiq boʻladi. 
Oʻqituvchilar har bir yangi mavzuni oʻtganida topshiriqlarning mazmunan xilma-xil va 
qiziqarli boʻlishiga eʼtibor qaratishi lozim. Oʻquvchilarga yangilik berish bilan birga, 
ularning psixofiziologik imkoniyatlarini hisobga olish, ularning fikrlash qobiliyatlarini va 
ijodiy tashabbusini rivojlantira olish kerak. Darhaqiqat, oʻquvchilarimizni mustaqil, erkin 
fikrlay oladigan, jahon ilm-fani darajasida oʻz oʻrniga ega boʻladigan, raqobatbardosh 
kadrlar qilib tarbiyalash zimmamizdagi eng masʼuliyatli va sharafli vazifa. Yaratilayotgan 
imkoniyatlardan 
toʻlaqonli 
foydalanib 
oʻz 
kasbiga 
vijdonan 
yondashadigan 
oʻqituvchilarimizdan nafaqat ochiq darslarda yoki fan oyliklarida, balki oddiy darslarda ham 
nutqiy savodxonlikka eʼtibor qaratishlari, shiddat bilan rivojlanayotgan zamon bilan 
hamnafas boʻlishlari talab etiladi. Shundagina biz koʻzlagan manzilimizga, oldimizga 
qoʻygan maqsadimizga erishamiz. 

---