ZAMONAVIY RAHBAR MA’NAVIY QIYOFASI VA UNGA QO’YILUVCHI TALABLAR
Anotatsiya
Bu maqolada zamonaviy rahbar uchun zarur bo'lgan bazi hislatlar va unsurlar togrisida so'z yuritilgan :
rahbar imidjidagi notiqlik sanatining roli
rahbar obro'siga putur yetkazuvchi omillar
rahbar toifalari
Zamonaviy rahbar bir so'z bilan aytganda har qaysi sohada "labbay" deb javob beruvchi shaxs bolishligi lozim.
Annotation
This article discusses some of the qualities needed for a modern leader:
the role of public speaking in the image of the leader
factors that damage the reputation of the leader
to be open with people
image and career
leader categories
A modern leader should be a person who answers “labbay” in every branch of society
Аннотация
В этой статье рассматриваются некоторые качества, необходимые современному лидеру:
роль публичных выступлений в образе лидера
факторы, портящие репутацию лидера
быть открытым с людьми
имидж и карьера
категории лидеров
Одним словом, современный лидер должен быть человеком, который отвечает «лаббай» во всех сферах.
Kalit so'zlar: shaxsiy karera, rahbarga xos imidj,notiqlik san'ati,ma'naviyati kam shakllangan rahbar,ruhiy dust rahbar, tashabbuskor va shijoatli rahbar
«Jamiyatda yorqin ko’rinish ko’pchilikka ham berilavermaydi, ammo ko’pchilik insonlar yoqimtoy bo’lishi mumkin».
Jonatan Svift
Imijda Notiqlik san’ati asosiy o’rinni egallaydi.
Napoleon shunday degan edi: «Nutqini ushlay olmaganlar, rahbar bo’la olmaydilar». Rahbar - boshqaruvchilik yuz tuzilishi, auditoriya oldida hamkor bo’lsin yoki qo’l ostidagi ishchi bo’lsin so’zlashni bilishi zarur.
5-7 minutlik ma’ruzada ishdagi hamkorlarga yoqishi uchun quyidagilarga ahamiyat berishi lozim:
birinchidan, o’z aqlingiz bilan fikrlang.
ikkinchidan, auditoriyaning sizga bergan tavsiyalarni tezda tutib olishingiz zarur. O’zingiz xohlagan narsalarni gapirmang. Ba’zan auditoriya uchun dolzarb bo’lgan muammoda to’xtalib o’tishingiz mumkin.
uchinchidan, asosiy nuqtalarga e’tiboringizni qarating, real hayotni qanchalik bilishingizni ko’rsating, insonlarning turmush sharoiti hamda biznesda nimalarga erishishni xohlashi haqida so’zlang va b.q.
to’rtinchidan, o’z fikrlaringizni mantiqan o’ylab gapiring.
beshinchidan, ma’ruzada insonlarning e’tiborini tortadigan joylarni aniqlab oling. Siz ko’tarib chiqqan muammolarning eng asosiy va echishi lozim bo’lganlari tushunarli bo’lishi lozim. Nima uchun siz bunday o’ylaganingiz haqda, albatta, aytib o’tishni unutmang.
oltinchidan, auditoriya sizning fikrlaringizni qo’llab quvvatlamog’i lozim.
ettinchidan, sizdan oldingi ma’ruzachidan qolgan taa’surotlardan auditoriyani olib chiqishga o’rganing.
sakkizinchidan, tinglovchilarga qarata ajoyib so’zlarni aytish mumkin. Masalan, hamkorligi, tushungani uchun o’z minnatdorchiligingizni bildiring. qanchalik jarangdor qilib aytilsa, shunchalik siz bilan muloqotga kirishuvchilar ko’payaveradi
Rahbar obro’siga putur yetkazuvchi unsurlar
SIZDA HECH QACHON IKKINCHI BOR TA’SSUROT QOLDIRISH IMKONI BO’LMAYDI.
Aristotel
Rahbar xodim ish samarasining uning yordamchilari sababli kamaytirish faktorlari.Rahbar xodim ishi samarasi birinchidan uziga bog’liq bo’lsa, ikkinchidan, uning yordamchilariga bog’liq; kuyida rahbar xodim ishi samaradorligini kamaytiruvchi ayrim faktorlarni keltirib utamiz.
Shunday qilib rahbar xodim:
1. O’zini xam, kollektivni xam ish rejasini tuzmaydi.
2. Avvalo o’ziga yoqadigan va tanish bo’lgan ishni bajaradi.
3. O’z yordamchilariga ishonmaydi, ularning ishini xam uzi bajaradi.
4. Ish uchun uz ishchilaridan foydalanishni bilmaydi.
5. Xodimlar ishini mayda-chuydasigacha uzi bajarishiga intiladi, umumiy maqsad va masalalarni aniqlash bilan shugullanmaydi.
6. Yordamchilari o’rniga uzi qarorlar qabul qilib, ularni maxkam ushlab turishga xarakat qiladi, amalda yordamchilar o’sishiga tuskinlik kiladi vao’uzini ortikcha ish bilan qiynaydi.
7. O’z yordamchilarini yaxshi bilmaydi, ularni ishi bilan qiziqmaydi.
8. O’z yordamchilari bilan ochiq-oydin gaplashishni bilmaydi yoki gaplasha olmaydi.
9. O’z xodimlarini qobiliyatiga ishonmaydi
Tadqiqotchi F. Mamatqulova rahbarlarning ma’naviy psixologik madaniyatini quyidagi bosqichlarga ajratib o’rganishni maqsadga muvofiq deb hisoblaydi.
Birinchidan, ma’naviyati nisbatan kam saviyada shakllangan rahbarlar. Bunday rahbarlar oddiy axloqiy-ruhiy fazilatlardan ancha mahrum va jamiyat ma’naviy me’yorlarini avvalo tushunib etmaydigan, mensimaydigan rahbar xodimlardir (afsuski bunday rahbarlarni ta’lim muassasalarida ham uchratish mumkin).
Ikkinchn toifadagi rahbarlar ma’naviy madaniyat egalari axloqiy darajasi past bulishi bilan birga jamoat fikri, oila, xalq an’analari va boshqa shu kabi qadriyatlar bilan bog’lanmagan psixologik muhitni tez-tez buzib turadigan rahbarlardir.
Uchinchi toifadagi rahbarlar qatoriga axloq me’yorlarini xayotiy zarurat sifatida ichki ishonch va tuygu bilan o’zlashtirmasdan, ularni ko’rko’rona qabul qiluvchilar kiradi. Bunday rahbarlar ko’p o’qib o’rganadi, ular nazariy jihatdan yuqori bilimga ega bo’ladi, amadda esa bu bilimlarni qo’llay olmaydi yoki tashkilotchilik qobiliyati etishmaydi.
To’rtinchi tur rahbarlar ruhiy-sust, ma’naviy madaniyatli bo’lsada, adolatsizlikni utkir hissiyot bilan qabul qiladi. Ularda axloqiy bilimlar yetarli, ammo ularni ro’yobga chiqarish uchun tashabbuskorlik, mustaqillik va irodaviy shijoaty etishmaydi.
Beshinchi toifadagi rahbarlar ma’naviy madaniyatni va siyosiy psixologik bilimlarni yetarli darajada egallagan, tashabbuskor va shijoatli buladi. Bu rahbarlarda chuqur bilim, teran tafakkur, o’tkir mushohada, ma’naviy hissiyotlar boy buladi. Ularning amaliy faoliyatli bu fazilatlarni namoyon qiladi.
Ko’rinib turibdiki, psixologik bilimlarni atroflicha o’zlashtirgan rahbar yuqori darajadagi madaniyat, xuli;, axloq kategoriyalarini o’zida doimiy xarakterga aylantirgan bo’ladi. Bu esa rahbar uzida individual va intellektual saviyasini har tomonlama shakllantirib borishni taqozo qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |