Zamonaviy mikroprotsessorlar va ularni ishlatish tamoyillari



Download 0,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/12
Sana23.01.2022
Hajmi0,93 Mb.
#401854
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
I.Asosiy Qism  

 

  

  



         Shahsiy  kompyuterlar  uchun  ishlab  chiqariladigan  integrallashgan  va 

integrallashmagan  protsessorlar  mavjud  bo’lib,  CPU  (Central  Processing  Unit)-

operatsiyalar  bajarish  uchun  bo’lsa  GPU  (Graphics  Processing  Unit)-  grafik 

ma’lumotlarni tashish uchun kerak bo’ladi.  

       Integrallashgan  –  CPU  va  GPU  bitta  integrallashgan  platada  joylashgan 

bo’lib  yuqoridagi  rasmda  ham  aniq  ko’rinib  turibdi.  Misol  uchun  oladigan  bo’lsak 

Intel 

kompaniyasining 



yangi 

Core 


iX 

turkumdagi 

mikroprotsessorlarida 

integrallashgan platadan foydalanilgan  

       Inntegrallashmagan  –  CPU  va  GPU  kata  integrallashgan  platada  alohida 

holatda joylashgan bo’ladi. Bu rasmda ham chiroyli misol tariqasida keltirilgan.  

        Endi  ularning  texnik  ko’rsatkichlari  haqida  fikr  yuritsak.  Ularni  qo’ldan 

kelgancha keltirib o’tsak  




  

• 



Mikroprotsessorning arhitekturasi;  

• 

Mikroprotsessorning yadrolar soni (Core);  



• 

Mikroprotsessorning chastotasi (GHz);  

• 

Mikroprotsessorning kesh xotirasi (Chache);  



• 

Mikroprotsessorning o’lchamli texnologiyasi (nm);  

• 

Mikroprotsessor shinasining chastotasi (FSB);  



• 

Mikroprotsessor controller bilan bog’lanish tezligi (QPI); va boshqalar   

• 

 

  



   Mikroprotsessor  arxitekturasi  –  foydalanuvchi  nuqtai  nazaridan  qaraladigan 

mantiqiy  tuzilish  bo’lib,  MP  tizimini  tuzish  uchun  zarur  bo’ladigan  funktsiyalarning 

apparatlar  va  dasturlar  vosita  amalga  oshirilishiga  ko’ra  mikroprotsessorda  joriy 

etiladigan  imkoniyatlarni  belgilab  beradi.  x86(x32)  va  x64  kabi  ifodalarga  ko’plab 

duch kelammiz va shu protsesorning arhitektusining belgisi hisoblanadi  

         Mikroprotsessorning  yadrolar  soni-  parallel  ravishda  ma’lumotlarni  qayta 

ishlovchi  ko’rsatkichi  bo’lib  bu  qancha  ko’  sinli  bo’lsa  kompyuter  ma’lumotlarni 

tezroq qayta ishlashga erishadi. Bu ikkaga karrali ravishda o’sib boradi. Masalan 1,2,4 

va  hokazo                    Mikroprotsessorning  chastotasi  –  bu  kompyuterning  taktik  tezligi 

bo’lib,  hozirgi  kunda  GHz  larda  o’lchanmoqda  (operatsiyalar  soni  /  sekund  ) 

sekundiga sodir bo’la oladigan amallar soni. Bu ko’rsatkich qancha yuqori bo’lsa ko’p 

funktsiyali dasturlar va o’yinlarda qo’lkeladi.Hozirgi kunda normar chastota 2.5GHz-

3.6  GHz  atrofida  qo’llanilmoqda.  Lekin  odatda  bu  parametr  uncha  katta  qiymatda 

ishlamaydi.  O’rtacha  400-1000  MHz  qismini  ishlatiladi.  Bazan  esa  100  Mhz  ham 

ishlab turaveradi.  



          Mikroprotsessorning  kesh  hotirasi  –  Kompyuter  platasidagi  yagona 

sinxron ishlovchi hotira qismi bo’lib operatsiyalarning ehtimolligini bashorat qiluvchi 

va opratsiyalarni ketma ketlik algoritmini saqlab turuvchi vazifasini o’taydi. Bu hotira 

hozirgi kunda 3 bosqichdan iborat bo’lib L1,L2 va L3 deb belgilanadi. Optimal variant 

L2 bosqich 2MB L3 bosqich esa 4-6MB bo’lib kelmoqda.  

          Mikroprotsessorning  o’lchamli  texnologiyasi  –  Bu  bo’lim  protsessorning 

quvvat  sarflaydigan  parametrini  ifodalab  uning  mikro  ko’rinishdagi  holati  haqida 

ahborot  beradi.Masalan  hozirgi  kunda  40-9  nm  lik  ashyolardan  foydalangan  holda 

mikroprotsessorlarni yasab kelishmoqda.  

          Mikroprotsessor shinasing chastotasi – Bu protsessorni controller va RAM 

bilan  bog’lovchi  transport  hisoblanadi.  Ko’zga  ko’ringan  holatlari  1333MHz  2666 

MHz.            Mikroprotsessor va controller va boshqa mikrosxemalar bilan bog’lanish 

tezligi-  Parallel  polosali  uzatish  liniyasi  bo’lib  ma’lumotlarni  Core-Core  va  Core-

Chipset yo’nalishda tashiydi Hozirgi kunda 5.6-25.6 GT/s normal hisoblanadi.  

  

           Intel, 



AMD 

,Motorola 

kompaniyalari 

ozlarining 

turi 

hil 


mikroprotsessorlarini  ishlab  chiqarmoqda.  Yetakchilari  Intel  va  AMD  bo’lib  hozirda 

juda kuchli protsessorlari mavjud. Intel firmasining Celeron, Pentium, Core iX ,Xeon 

markali ;AMD firmasining 

Ryzen,  Athlon,  A-Series, 

G-

Series,  R-Series,  Epyc  va 



shu 

kabilari.  

              

 

  



 

 

 




 

 



 

 

 



 

  

Endi  birorta  Intel  protsessorini  ko’rib  chiqsak  misol  uchun  Intel  Core  i9  9900 



seriyasi  

10 yadroli, 3.5 GHz va max 4.4GHz lik CPU, 19.25 MB smart kesh hotira, QPI 

8GT/s, Quvvati 165 W. Arxitekturasi x86 x64  

  

AMD firmasining AMD Ryzen Threadripper 3990x markali protsessorini ko’rib 



chiqsak  

Yaderlar  soni-64  ta,  Potokar  soni  128  ta,  bazaviy  chastota-2.9  GHz,  max 

chastota–4.3GHz  L1=4MB,  L2=32MB,e’tibor  bering  L3=256MB(AMD  EPYC  7742 

da  ham  shunday),  shina  chastotasi=3200MHz,  arxitekturasi  x32  x64  .  Bu  firmaning 

yana  bir  a’zosi  bo’lmish  AMD  EPYC  3000  bir  hususiyati  bilan  lol  qoldiradi.  Uning 

integrallashgan tizimi yordamida e’tibor bering 4 kanalli  




 

 



 

(DDR4) 1TB gacha RAMni qabul qila olar ekan, bu shunchaki mo’jiza.  

                 


Download 0,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish