Zamonaviy kon muhandisi quyidagilarni bilishi kerak

4.1-rasm - Kalorimetrning sxemasi
Issiqlik balansi tenglamasi quyidagicha bo‘ladi
_Qп= Q_в+ Q_с+ Q_ив
bu erda Q_п - tog' jinsi namunasi qizdirilganda to'plangan issiqlik miqdori, J;
Q_в- kalorimetrning shisha idishidagi suvni isitish uchun sarflangan issiqlik miqdori, J;
Q_с- shisha idishni kalorimetrda isitish uchun sarflangan issiqlik miqdori, J;
Q_ив- suvning bug'lanishiga sarflangan issiqlik miqdori, J
yoki

bu yerda m_п – tog‘ jinsi namunasi og‘irligi, кг;
c_п – jinsning solishtirma issiqlik sig‘imi, Дж/(кг·К);
t_п – jins namunasini qizdiradigan harorat, gradus;
t₂ – issiqlik uzatish natijasida kalorimetr idishida o'rnatilgan harorat (taxminan 5-6 daqiqadan so'ng), tog‘ jinsi namunasi, suv va shisha idish uchun bir xil, gradus;
t₀ – isitiladigan tog‘ jinsi namunasini joylashtirishdan oldin kaloriyametrda suv bo'lgan idishning boshlang'ich harorati., gradus;
m_в – unga qizdirilgan tosh namunasi joylashtirilgunga qadar kalorimetr idishidagi suv og‘irligi, кг;
c_в – suvning solishtirma issiqlik sig‘imi, Дж/(кг·К);
m_с – kaloriyametrdagi quruq shisha idishning og‘irligi, кг;
c_с – shishaning solishtirma issiqlik sig‘imi, Дж/(кг·К);
m_ив – qizdirilgan jins namunasi qo'yilganda kalorimetr idishidan bug'langan suv og‘irligi, кг;
q_ив – suv bug'lanishining o'ziga xos issiqligi (q_ив = 2260 кДж/кг).
(4.8) formulada keltirilgan issiqlik balansi tenglamasidan kelib chiqib, jinsning solishtirma issiqlik sig'imi c_п quyidagiga teng.



6.2. Kerakli asbob uskunalar
1. Namuna tayyorlovchi jihozlar
2. Laboratorik tarozi
3. Qizdirish uchun elektrik pech
4. Qizdirilgan namunani o‘lchash uchun termometr(20 dan 250^°С oraliqda)
5. Namunalarni elektr pechga joylashtirish, ekstraksiya qilish uchun qisqichlar.
6. Kalorimetrlar
7. O‘lchov qiymati 0,1^° C bo'lgan kalorimetrlarda suv haroratini o'lchash uchun termometrlar.
8. Lineyka
9. Shtanginsirkul
10. Tozalash jihozlari
11. Tajriba ishlarini qayd qilish jurnali.
12. Yozish asboblari

4.1-rasmda Tog‘ jinslarining solishtirma issiqlik sig’imini aniqlash uchun kalorimetrning sxemasi keltirilgan.

Kalorimetr issiqlik izolyatsiyalovchi materiali solingan qutidan, ichiga suv quyiladigan kalorimetrik shisha idishdan va ikkita teshik ochilgan qopqoqdan iborat: suv aralashtirgich uchun va termometrni kalorimetrik idishga o'rnatish uchun.