Zamonaviy axborot texnologiyalaridan

www.pedagoglar.uz
26-son 1 –to’plam may 2022 
Sahifa: 178 
o`yinqaroq, qiziqqon. Darslarga qancha didaktik o`yinlardan foydalanilsa shunchalik
bolalar onmgida ham shunchalik ijobiy o`zgarishlar bo`ladi. Shunday qilib, o`yin 
ta`lim berish vositasi bo`lib, u ta`lim oluvchilarning tafakkur faoliyatini 
faollashtiradi, o`quv jarayoniniqiziqarli va hayajonli qiladi. Tilni shakillanishiga 
kuchli turtki bo`ladi. Yuqorida sanab o`tilgan o`yinlar o`quvchilarda mantiqiy 
fikrlashni rivojlantiradi.

---

www.pedagoglar.uz
26-son 1 –to’plam may 2022 
Sahifa: 179 
KATTA FARGʻONA KANALI 
Farg'ona viloyat Beshariq tumani 
29-umumiy o'rta ta'lim maktabi 
Geografiya fani o'qituvchisi 
Ergasheva Zarnigor Mahmutali qizi 
Annotatsiya
: ushbu maqolada yurtimizning ko`pgina qismini, ya`ni Fargʻona, 
Andijon, Namangan viloyatlaridan o`tgan, hamda u yerni ob-hayot bilan taminlovchi 
ulkan suv yo`li bo`lgan Katta Fargʻona kanali tarixi haqida so`z yuritildi. 
Kalit so`zlar
: Katta Fargʻona kanali, ob- hayot, yurtimiz, gidrotexnik inshoot, kanal, 
ariq, suv ta'minoti, suv manbaalari. 
XX asrning ulkan qurilishlaridan biri bo‘lgan, Markaziy Osiyo xalqlarining turmush 
darajasini yaxshilash borasida katta burilish yasagan Katta Farg‘ona kanalining tarixi 
barchamiz uchun qiziqarli va hayratlanarlidir. Buning boisi shundaki, u asosan qo‘l 
kuchi bilan tuproq qazilib, o‘z nihoyasiga yetkazilgan va Farg‘ona vodiysida bunyod 
etilgan eng yirik gidrotexnik inshootdir. 
Aslida insonlar qadim-qadimlardan hayot uchun zarur bo‘lgan suv manbaalarini 
bo‘ysundirish uchun kanal qazib, ariq chiqarib, yerlarni o‘zlashtirish bilan 
shug‘ullanib keladilar. O‘lka aholisi dehqonchilik bilan shug‘ullanib kelar ekan, 
doimo suv tanqisligi, sug‘orish inshootlarining kamligi oqibatida unumdor yerlar 
cho‘lga aylanar edi. Katta Farg‘ona kanalining qurilishi esa aholining unumdor 
yerlarga bo‘lgan ehtiyojini qondirib, bir necha asrlar mobaynida qamish bosib yotgan 
botqoqliklar hamda qum barxanlarining o‘rnida ekinzorlar bog‘lar va tokzorlarni 
yaratish imkonini berdi.
1939 yil 1-avgustdan boshlangan xalq hashari bilan Katta Farg‘ona kanali juda qisqa 
muddatda 45 kunda qurib bitkazildi. Shundan keyin Katta Farg‘ona Kanali 1940 
yilda Tojikiston hududida yana uzaytirildi. Xalq hasharida 180 ming nafar ishchi va 
dehqon hamda 3000 nafar muhandis-texnik xodim qatnashdi. O‘zbekiston, 
Qirg‘iziston va Tojikiston hududidagi 500 ming gektar sug‘oriladigan yerlarning suv 
ta'minoti yaxshilandi, yangi yerlarni o‘zlashtirish imkoniyati paydo bo‘ldi.

---