Замонавий таълим / современное образование 2021, 5 (1 02 ) Аллаярова Солиҳа Нарзуллоевна

талабаларда тадқиқотчилик кўникмаларини 
ривожланишига таъсири.
Ўқув жараёнининг 
ташкил этилиши тадқиқотчилик малакаларини 
ривожлантиришга, уларни намоён этишга таъсир 
этувчи бирламчи омиллардан эканлигини доим 
эътиборга тутиш лозим. Тўғри ташкил қилинган 
ўқув жараёнининг
 
ҳар бир машғулотида талаба
-
ларнинг илмий фаолият билан шуғулланишга оид 
малака ва кўникмаларини ривожлантириш мумкин. 
1
Healey, M. (2
005
). Linking research and teaching to 
benefit student learning. Journal of Geography in Higher 
Education, 2
9
(2), 1
83-201.
Бундай натижага эришишнинг қатор усул ва воси
-
талари мавжуд. Улардан олий таълим ўқув жараё
-
нини ташкил этиш шаклларининг илмий тадқиқот 
фаолиятига таъсирига эътибор қаратамиз.
Агар илмий тадқиқот – талабаларни тегишли 
фан соҳаси доирасида маълумотлар йиғиш, 
уларни таснифлаш, таҳлил қилиш, қайта ишлаш 
ва шу асосда мустақил фикрларини изчил илмий 
далиллаш ҳамда тақдим эта олиши билан боғлиқ 
бўлса, ўқув жараёнида илмий фаолиятга оид 
кўникмаларни шакллантириш яхлит педаго
-
гик жараённи лойиҳалаш орқали амалга ошади. 
Педагогик жараённи лойиҳалаш таълим техноло
-
гияси лойиҳасини тайёрлаш ва уни амалга оши
-
риш таркибига киради. Яъни, ўқитувчи-педагог тан
-
ланган фан мазмуни ва йўналиш давлат таълим 
стандарти (мутахассисликлар бўйича малака тала
-
блари)га таяниб семестр (модул) давомида фанни 
ўқитиш лойиҳасини ишлаб чиқади. Маъруза, ама
-
лий ва семинар машғулотларини ташкил этишда 
билим, малака ва кўникмаларни ривожлантиришга 
қараб мўлжал олинади; ижодкорлик (креатив ва 
ностандарт фикрлаш), педагогик ва профессио
-
нал импровизация, танқидий-эвристик муноса
-
бат ва бошқа сифатларнинг шакллантирилиши, 
рағбатлантирилиши эътиборга олиниши муҳим.
Ўқув жараёнини ташкил этиш шакли
– 
ўқитувчи ва талаба ўртасидаги билим олиш, 
ўрганиш, ўз-ўзини бошқариш ва ривожлантириш
-
нинг вақт ва макон, талабалар сони, ўқитишнинг 
мақсади ва мазмуни, метод ва воситалари, нати
-
жаларига боғлиқ бўлган яхлит тизим хусусияти
-
дир. Улар учта катта гуруҳга бўлинади:
● таълимни ташкил этишнинг