Замонавий психология муаммолари

Рационализация – индивидуумга ўз муваффақиятсизликларини ҳақиқатга яқинроқ оқлашга имкон берадиган ҳимоя механизми.

Реактив қаршилик. Ўз эркинлигимиз хиссини тиклаш ва ҳимоя қилиш мотиви. Кимдир бизнинг харакатларимиз эркинлигига даҳл қилганда пайдо бўлади.

Реалистик хавотир – таҳдид ёки атроф борлиқдаги реал хавфни идрок қилишдан пайдо бўладиган эмоционал жавоб.

Регрессия – стрессни бартараф қилишга уринишда бирмунча соддароқ жавоблардан фойдаланиш; индивидуумнинг бирмунча эртароқ, хавфсизроқ ва ёқимлироқ тараққиёт босқичига қайтишидан иборат ҳимоя механизми.

Репрезентативлик эвристикаси. Бирон бир нарсанинг эҳтимоллик даражасига унинг қанчалик специфик прототипларни намоён қилиши ва уларга мос келиши баҳоси орқали хукм чиқариш; одамни қўшимча фойдали информацияни назарга илмасликка мажбур қилиши мумкин.

Рол. Айни ижтимоий позицияда одамлар ўзларини қандай тутишлари кераклигини аниқлаб берувчи нормалар тўплами.

Секта. 1) худога ёки одамга сиғинишнинг ўзига хос ритуали; 2) атрофни ўраб турган «ёвуз» маданиятдан изоляцияланиш; 3) харизматик лидер мавжудлиги билан характерланадиган гуруҳ. (Мазхаб, сектадан фарқ қилиб, расмий диннинг ирмоғидир).

Сиқиб чиқариш – нохуш фикр ва импульсларни онг даражасига етиб боришига тусқинлик қиладиган ҳимоя меҳанизми.

Сохта информация манбаи методи. Текширилувчилар установкаларини ёлғон ёрдамида аниқлаш усули. Даставвал эксперимент қатнашчиларини янги ускуна психологик реакцияларни ўлчаб, уларнинг шахсий установкаларини аниқлайди деб ишонтирилади. Кейин текширилувчилардан ўлчов натижаларини олдиндан башорат қилиш сўралади ва шундай қилиб уларнинг установкалари аниқланади.

Стереотип. Одамлар гуруҳининг шахсий сифатлар хақидаги фикри. Стереотиплар ҳаддан ташқари умумлашган, ноаниқ ва янги информацияга резистент бўлиши мумкин.