Zahiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti ingliz tili grammatikasi kafedrasi

III. Asosiy nazariy qism (ma’ruza mashg’ulotlari)


1-mavzu. Kirish. Qiyosiy tipologiya fan sifatida.
Qiyosiy tipologiyaning tilshunoslik fanlari orasida tutgan o’rni, uning predmety, ob’ekti, printsiplari va tahlil metodlari. Tipologik tadqiqotlar tarixi. Tipologiya tilshunoslik fanining bir sohasi sifatida. Tilshunoslikda “til tipi” va “tildagi tiplar” tushunchalari.


2-mavzu. Qiyoslanayotgan tillar fonologik sistemalarining qiyosiy tipologiyasi.
Ingliz va o’zbek/rus unlilarining fonologik sistemalari. Ingliz va o’zbek/rus tili fonemalarining qiyosiy tipologik tasnifi: fonemalar tasnify unli va undosh fonemalar qiyosiy tahlili. Intonatsiya, urg’u, so’z urg’usi, gap urg’usi tushunchalari.


3-mavzu. Qiyoslanayotgan tillar morfologik sistemalarining (ot va olmoshlar) qiyosiy tipologiyasi.
Ingliz va o’zbek/rus tillaridaso’z turkumlari tipologiyasi. So’z turkumlari tasnifi. Ot va olmoshning qiyosiy tipologik xarakteristikasi. Ingliz va o’zbek/rus tillarida ot va olmoshlarnung grammatik kategorialari qiyosiy tipologiyasi.


4-mavzu. Qiyoslanayotgan tillarda fe’llarning qiyosiy tipologiyasi.
Ingliz va o’zbek/rus tillarida fe’llar va ularning grammatik kategoriyalarining qiyosiy tipologiyasi. To’g’ri (standard) va noto’g’ri (nostandard) fe’llar. Modal fe’llar.


5-mavzu. Qiyoslanayotgan tillarda sifat, ravish, sonlar (formal-struktural) so’z turkumlari qiyosiy tipologiyasi.
Ingliz va o’zbek/rus tillarida sifat, ravish, son va olmoshlarning qiyosiy tipologiyasi. Sifat, ravish va sonlarning qiyosiy tipologik tasnifi, grammatik kategoriyalari va ularning gapdagi vazifalari.


6-mavzu. Qiyoslanayotgan tillarda leksik sistemalarining (so’z birikmalari-frazemalari) qiyosiy tipologiyasi. Tilning lug’at boyligi. So’z yasalish usulllari. Leksik sath.
7-mavzu. Qiyoslanayotgan tillarda sintaktik sistemalarining (so’z birikmalari-frazemalari) qiyosiy tipologiyasi. Sintaksis haqida mahlumot. Sintaktik sath. Gap va so’z birikmalari (frazalar). So’z birikmasi (fraza). Qiyoslanayotgan tillarda so’z birikmasini tasniflash va ularning tuzilishi. So’z birikmalari komponentlarining o’zaro munosabatlari.