Zahiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Tetratsiklin qator antibiotiklar

Tetratsiklin yoki oksitetratsiklin.( C₂₂H₁₆O₇N₂R)

1948 yilda biosintez yo‘li bilan strertomyces aucreofaciens mog‘ori o‘stirilgan fermentativ suyuqlikdan xlortetratsiklin, 1950 yilda Strertomyces rimosus mog‘ori yordamida oksitetratsiklin, 1954 yilda esa ma’lum sharoitda xlortetratsiklin hosil qiluvchi mog‘orlar, Streptmyces aureofaciens o‘stirilgan, fermentativ suyuqlikdan tetratsiklin antibiotiklari olindi. Antibiotilarni biosintez уо’li bilan оlishda ularni hosil qiluvchi mog‘orlarni o‘stirish uchun maxsus tayyorlangan suyuqlik tarkibiga ozuqa sifatida uglevod va azotga boy turli tabiiy mahsulotlar, jumladan: soya, joxori uni, kraxmal, saxaroza, turli aminokislota ammoniy tuzlari,kalsiy karbanat, sulfat,fosfat tuzlari va juda kam miqdorda miqdorda temir, mis, magniy, rux, marganes tuzlari, aminlarni saqlagan turli organik moddalar qo‘shiladi. fermentatsiya (biosintez)ning boshlang‘ich 48 soatida suuqlikdagi muhit pH 7,2 – 6,6 dan 6,8-6,1 gacha, oxirida esa 8 gacha bo‘lishi kerak. Biosintez jarayonida tetratsiklin halqasini biokimyoviy xlorlanib ketishdan saqlab qolish maqsadida, mog‘or o‘stirilgan fermentativ suyuqlikka bromid yoki yodid tuzlari qo‘shiladi.

Biosintez usuli bilan olingan ko‘p sonli tetratsiklinlardan hozirgi vaqtda dori sifatida tetratsiklin va oksitetratsiklinlar qo‘llanilmoqda.

Kimyoviy tuzilishi jihatidan oksitetratsiklin tetratsiklindan murakkab halqadagi C₅ holatda qo‘shimcha gidroksil guruhini saqaganligi bilan farqlanadi.