Захириддин Муҳаммад Бобур ва Алишер Навоий Савол

Захириддин Муҳаммад Бобур ва Алишер Навоий
1. Савол. Захириддин Муҳаммад Бобурга Туркистон мулкининг ўша даврдаги шайх ул-машоихи Хожа Убайдуллоҳ Ахрор Валий унга Заҳириддин деб исм қўядилар. Исмни талаффуз қилиш қийинлиги учун Бобур ( шер, йўлбарс) деб атай бошлайдилар. Диққат савол : Заҳириддин сўзининг маъноси нима?
2. Савол. Захириддин Муҳаммад Бобур 1530 йил 26 декабрда, 47 ёшида Аграда вафот этган. Албатта Бобурнинг бу қадар ёш ўтиб кетишига унинг сарсон-саргардонликда ўтган нотинч ҳаёти, тортган кўпдан-кўп ранж-у машаққатлари ва айниқса, ким томонидан заҳарланиши сабаб бўлган ?
3. Савол. Захириддин Муҳаммад Бобур фарзанди Хумоюнга “ Махфий васиятнома” ёзиб қолдиради ( 935 ҳижрий йил (1529 йил 11- январъ). Унда давлатни келгусида қандай бошқариш хусусида васияти берилган. Қуйидаги Васиятнома парчасидан тушириб қолдирилган сўзларни аниқланг.
“ Султонатнинг мустаҳкам бўлиши учун бу маҳфий васиятнома тузилди. Эй фарзандим, Ҳиндистон мамлакати турли (а)...................................... дан маъмур бўлган (иборат).
Хусусан, Ҳиндистоннинг қалбини қўлга киритаман десангиз, (б)................... дан ўзингизни тийинг. Бу яхшилигингиз эвазига шу вилоят ҳалқининг қалби сизга яқин бўлади.
4. Савол. Захириддин Муҳаммад Бобур Иброҳим Лўдийнинг 2000 га яқин филлари, жанговар кемалари ҳамда сон жиҳатдан устун бўлган қўшини устидан ғалаба қозонишига сабаб бўлган 3 омил нима ?
5. Савол. Алишер Навоийнинг асарларидаги комил инсон образи ?
6. Савол. Абдураҳмон Жомий ўз асарларида 17 600 та, Мигел де Сервантес 18 000 дан ортиқ, Шекспир 20 000 дан ортиқ, А.Пушкин 21 193 та сўз ишлатган. Диққт савол : Алишер Навоий ўз асарларида нечта сўз ишлатган ?
7. Савол. Алишер Навоийнинг ушалмаган орзуси?
8. Савол. 2009 йилда Алишер Навоий шарафига номланган коинотдаги объект номини топинг.

Жавоблар
1. Заҳириддин сўзининг маъноси : “ динни қўллаб қувватловчи, диннинг ҳомийси, паноҳи”
2. Иброҳим Лўдийнинг онаси
3. а) мазҳаблар
б) сигир сўймоқ
4. 1) тўфанглардан фойдаланиши
2) Ҳабарчи ( разведка) маълумотлари
3) Жанг олдидан бамаслаҳат иш кўриши
5. Фарҳод
6. 26 035 та
7. Ҳаж сафарини адо этиш
8. Меркурий сайёрасидаги кратерлардан бири номи Халқаро Астрономия Иттифоқи томонидан Адишер Навоий шарафига берилган.