Zaharli kimyoviy moddalar va ekogigiyena Reja

Changlash Kukunsimon zaharli moddalarni qishloq xo’jalik zararkunandalariga qarshi ishlatishda odatda changlash usulidan foydalaniladi. Kukunsimon preparatlar dustlar bilan havo quruq va issiq bo’lib turgan paytda o’tkaziladi. Mazkur usul eng oson bo’lib asosan qurg’oqchil tabiatli joylarda ko’p rayem bo’lgan. Changlashda pestitsid purkash usulidagiga qaraganda ko’proq sarflanadi, preparatning ko’pgina qismi shamol bilan har yoqqa (ayniqsa, yuqori ko’tariladigan havo oqimi bilan yuqoriga) ketib qoladi va iyerof bo’ladi. Yoxud boshqa ekinlarga tushib, ularning zararlanishiga sabab bo’ladi.

Tuproqqa donador preparatlarni solish

Qishloq xo’jalik ekinlari zararkunandalariga qarshi kurash chora-tadbirlarini yanada mukammallashtirish, avvalo, o’simliklarni kimyoviy yo’l bilan himoya qilish tadbirlarini tubdan yaxshilashni talab etadi.
G’o’za nihollarini o’simlik bitlari, o’rgimchak kana va g’umbaklardan saqlash uchun bir qancha preparatlarni birga qo’shib tayyorlangan donador inseksidlardan foydalaniladi
O’zbekiston hududida va boshqa issiq iqlimli sharoitlarda o’simliklarga samolyotlar vositasida kimyoviy moddalar bilan ishlov berish anchagacna ma’qul kelmaydi, chunki bu usulda atrof-muhit obyektlarining (atmosfera havosi, suv, suv havzalari, oziq-ovqat mahsulotlari bo’lmish meva, sabzovot, rezavor, poliz va boshqalar) pestitsidlar bilan ifloslanishi ko’proq bo’ladi.

Zaharli kimyoviy moddalarning tuproqdagi me’yorini Ishlab chiqishda qo’yidaga talablarga ahamiyat beriladi. Birinchi navbatda chidamli pestitsidlar va ularning metabolitlari og’ir metal tuzlari, mikroelementlar, neft mahsulotlari, sulfit birikmalari, mineral o’g’itlar va muntazam ravishda tuproqqa tushib turadigan boshqa moddalar me’yorlashtiriladi.

Zaharli kimyoviy moddalarning tuproq uchun gigiyenik me’yorini ishlab chiqishda uning 4 ta zararli ko’rsatkichi nazarda tutiladi,

a) zaharli moddalar qishloq xo’jaligi ekinlarining ildiz tizimi orqali o’tishi, uning ko’k massasi va mevalarida to’planishini ta’riflash;
b) zaharli moddalarning tuproq orqali yer osti, yer yuzasi, suv havzalariga tarqalishini ta’riflash;