Z. T. Rajamurodov, B. M. Bozorov, A. I. Rajabov, D. G‘. Hayitov

10-rasm. Ona qornida rivojlanayotgan bolaning holati.

1-siydik pufagi; 2-bachadon, yoki bola joyi; 3-to’g’ri ichak; 4-qin.

Jinsiy xayot boshlanguniga qadar qizlik pardasida bitta yoki bir necha teshikchalar bo’lib turli shakllarda (xalqasimon, yulduzsimon, kilsimon, chachopsimon va boshqalar) bo’ladi. Qiz bolalarda, balog’at yoshiga yetganda ulardan menstruasiya davrida qon oqib chiqadi.

Juda kam hollarda qizlarda tug’ma qizlik pardasi bo’lmaydi yoki aksincha uning qalinlashib ketishi kuzatiladi. Ayrim paytlarda qizlik pardasi yoshlik paytida boshdan kechirgan infeksion kasallik tufayli qalinlashib ketishi mumkin. Qizlik pardasida teshiklar bo’lmaganida jarrohlik aralashuvi yo’li bilan menstrual qonning oqishi ta’min etiladi.

Qizlik pardasining yirtilishi birinchi jinsiy aloqa paytida yuz beradi. Tug’ish paytida bu parda to’lig’icha yirtiladi.

Otalanish. Otalanish yoki urug’lanish deb erkaklik va ayollik jinsiy hujayralarining qo’shilishi natijasida zigotaling otalangan tuxum hujayrasini hosil bo’lishiga aytiladi. Otalanish odatda ayollarning tuxum o’tuvchi yo’lining kengaygan joyida bajariladi. Qinga sperma bilan qo’yilgan spermatazoidlar kuchli faollik bilan harakatlanadi va uning tuxum o’tkazuvchi yo’liga tushadi va ulardan biri yetilgan tuxum hujayrasi bilan uchrashadi. Bu yerda spermatazoidlardan biri (juda ko’pchilikdan) tuxum hujayrasiga joylashib olib uni otalantiradi.

Otalanish jarayonida ikkita asosiy bosqichni farqlash zarur bo’ladi:

1. 
   tuxum hujayra po’stlog’i orqali spermatazoidni kirishi va;
   
2. 
   har ikkala hujayraning yadrolari qo’shiladi. Spermatazoid tuxum hujayrasiga erkaklik jinsiy hujayra xromosomalarida kodlangan erkak organizmiga xos bo’lgan irsiy xususiyatlarni olib kiradi.