Z. T. Rajamurodov, B. M. Bozorov, A. I. Rajabov, D. G‘. Hayitov

Gormonlarning ahamiyati. Gormonlar moddalar almashinuviga ta’sir qiladi, hujayralar faoliyatini boshqaradi, hujayralar membranasi orqali moddalar almashinuvi mahsulotlarini o’tishini ta’minlaydi. Gormonlar nafas olishga, qon aylanishiga, ovqat hazmiga, ta’sir ko’rsatadi, ko’payish funksiyasi ham gormonlar ajralishi bilan bog’langan.

Organizmning o’sishi va rivojlanishi, turli yosh davrlarining almashinishi, ichki sekretsiya bezlari faoliyati bilan bog’liq. Gormonlar to’qimalarning o’sishi va tabaqalanishiga ta’sir ko’rsatadi. Gipofizning oldingi qismini funksiyasini pasayishi natijasida organizmdagi oqsillar sintezi keskin pasayadi va buning natijasida organizm o’sishdan to’xtaydi.Qolqonsimon bez gormonlarining yetishmasligi natijasida to’qimalarning tabaqalanishi buziladi.

Bunga juda yengil ishonch hosil qilish mumkin, agar it baliqning qalqonsimon bezi olib tashlanganda, itbaliq o’sadi. Lekin uning metamorfozi yetilgan baqaga aylanishi yuz bermaydi. Jinsiy bezlarning rivojlanishi to’xtatilganda ikkilamchi jinsiy belgilarning rivojlanishi kechikadi yoki zaif rivojlanadi, gipofizning gonadotrop gormonlarining yetarlicha ishlab chiqilmasligi jinsiy bezlarning yetilishini va spesifik jinsiy hujayralarning hosil bo’lishini buzadi. Qolqonsimon bezning yod saqlovchi gormonlari regeneratsiya jarayoniga stimullovchi ta’sir ko’rsatadi. Ularning ta’siri ostida teri va muskullarning jarohatlari va singan suyaklarning bitishi tezlashadi.