Z sh. Afzalov, O. T. Kenjaboev, A. O. Ro'Ziev, R. X. Qodirov

Bank axborot xavfsizligi (AX),
 muvofiqlashtirilgan tuzilishini shakllantirish ikki 
holat bilan olib boriladi: 
Ideal.
  Bunda  AX  xizmati  aniq  funktsional  vazifalari,  shtat  tarkibi,  b^djet  bilan 
tasdiqlangan  va  ko'rsatildgan  doirada  o'z  faoliyatini  yaqin  kelajakka  rejalashtirish 
imkoniyatga ega bo'lgan alohida bo'linma atrofida shakllantiriladi. 
Real.
  Bunda  mavjud  AX  bo'linmasi  ishlab  chiqarish  faoliyati  jarayonida  iaydo 
bo'ladigan alohida yo'nalishlar bo'yicha ishlash variantidan, joriy va yaqin kelajak vaqtda 
bank  butun  faoliyatini  qamrab  oluvchi  chuqur  rivojlantirilgan  mexanizm  majmuasini 
qurish variantiga o'tish haqidagi qarorni qabul qiladi. 
Ikkala holatda ham ish alohida strategik reja yo'nalishni belgilab olishni talab qilib, 
tezlikdagi qarorni talab qiluvchi masalalarni iaydo bo'lishi bilan murakkablashib boradi. 
AXni to'liq tushunish uchun bank axborot resurslari himoyasi uchun mo'ljallangan 
texnik,  tashkiliy,  normativ  va  boshqa  chora-tadbirlar  to'ilamini  aniqlab  olishimiz  zarur 
bo'ladi, ular: 
-
 
axborotlar  konfidentsialligini  tauminlash  -  bu  maxsus  vakolati  bo'lgan 
shaxslargagina axborotlar bilan tanishish imkoniyatini beradi; 
-
 
axborotlar butunligini tauminlash - bu axborotlarni faqatgina vakolati bo'lgan 
subuektlargina o'zgartira olishini ifodalaydi; 
-
 
axborotlarga  kirishni  tauminlash  -  bu  axborotlar  zaruriy  vaqt  davomida  ruxsat 
etilgan ishlar uchun zarur subuektlar ixtiyorida bo'lishi; 
-
 
axborotdan  foydalanganlik  javobgarligi  tauminoti.  Agar  subuekt  unga  ruxsat 
etilagan axborotlardan oieratsiyalar doirasida foydalangan taqdirda ham, bu oieratsiyalar 
haqidagi maulumotlar mos ro'yxatga olish jurnallarida qayd qilinadi. 
Agarda bank doirasida ^ridik mavqega ega bo'lgan elektron hujjatlar ko'rinishidagi 
axborotlarni  ayirboshlash  mavjud  bo'lsa,  u  holda  AX  vazifalariga  qo'shimcha  bandlar 
kiritiladi: 

---

30
 
- axborotlardan tonmaslikni tauminlash. Bu elektron fayl ko'rinishdagi axborotlar 
manbaasi  subuekt  ekanligi,  shu  faylni  mazkur  subuektga  tegishli  ekanligini  rad  eta 
olmasligi. 
Ko'rsatilgan  masalalarni  hal  qilish  uchun  AXga  quyidagi  mexanizmni  qo'llash 
tavsiya etiladi: