|
2-jadvalning davomi
Dori vositalar uchun drot
probirka
Polietilen o‘ram
Dori vositalar uchun shisha
yoki uchburchakli gulkosali
drot idish
Zichlashtiruvchi elementlarga
ega bo‘lgan plastmassa probirka
S u p p o z i t o -
riyalar
Konturli idish
Z ichlantiruvchi element l i
taranglashadigan plastmassa
qopqoq
Plastirlar
Konturli idish
Termoyelimlash yoki termo
payvandlash
Konturli idish
Shuning o‘zi
I yoki II turdagi ГОСТ
12303-72 bo‘yicha karton quti
Shuning o‘zi
Shuning o‘zi
Plastmassa idish
Plastmassa qopqoq
5.4. Tibbiyot tovarlarining saqlanishiga qo‘yiladigan talablar
S a q la sh — ta y y o r m a h s u lo tn i is h la b c h iq a r is h d a n to
is te ’m o lc h ig a c h a yoki fo y d a la n is h g a c h a to v a r h a ra k a tin in g
te x n o lo g ik b o s q ic h i, m a q s a d i — d a s tla b k i x o s s a la r in in g
barqarorligini ta ’m inlash yoki ularning m inim al yo‘q otishlar bilan
o 'zg a itiiish d a n iborat. Saqlash vaqtida tibbiy tov arlam in g eng
m uhim iste’m ol xossalaridan biri n am o y o n b o ‘ladi — m ahsulotni
tayyorlovchidan iste’m olchigacha yetkazish im koniyati b o ‘lgan
saqlanishlikdir.
T o varlam i sam arali saqlashning pirovard natijasi — ularni
oldindan shartlangan m uddat davom ida yo‘qotm asdan yoki m in i
mal y o ‘q o tish lar bilan saqlash. S tan d a rt m ahsulotning chiqishi,
yo‘qotish hajm i va saqlash m uddatlari saqlanishning k o ‘rsatkichlari
sifatida xizm at qiladi.
Standart m ahsulot chiqishi va y o ‘qoti!ishi teskari proporsional
bogMiqdir. Y o'q otish qanchalik k o ‘p b o ‘lsa, standart m ahsulot
chiqishi shunchalik kam boMadi. Saqlanishning ikkala k o ‘rsatkichi
saqlanish sharoitlari va m uddatlariga bogMiqdir.
78
Saqlash shartlari — saqlash joylarida tovarlam i saqlash va
joylashtirish ta rtib i bilan sh artlan g an a tro f-m u h itn in g tashqi
ta ’sirlari yigMndisi.
D PM larida dori vositalari va tibbiy buyum lam i saqlash
shunday moMjal bilan tashkil etilishi lozim ki, ularni farm akologik
gu ru hlar, dori vositalarga bego na shaxslarning yaqinlashuvini
m ustasno qilish uchu n tibbiyot xodim lari ishida qulaylik boMishi
uchun dori shakllarining turlari b o ‘yicha ularni saqlash tamoyiliga
rioya qilish zarur.
V ositalar va tibbiy b u y u m lam i saqlash uchun javobgarlik
dorixona boMim m udiriga yuklanadi. D PM boMimlarida dori
p rep aratlar va tibbiy b uy u m lam i saqlash va sarflashning bevosita
m utasaddisi oliy m a ’lum otli tibbiyot ham shirasi hisoblanadi.
Dori vositalari va tibbiyot buyum larining saqlashni tashkil
etishning asosiy qoidalari 0 ‘z R SSV ning 520-sonli buyrug'ida
belgilab q o ‘yilgan. S aqlashni tashkil etish d a sifatini va tovar
ko‘rinishining saqlashni ta ’minlaydigan oqilona saqlash sharoitlarini
tanlash uch u n ularning farm akoterapevtik t a ’siri xususiyatlarini
hisobga olish juda m uhim dir. Dori vosita va tibbiy buyumlami to ‘g‘ri
saq lan ish i, sa q lash n in g o q ilo n a tash k il etilish i, d o ri, rezin a
buyum lar va h o k azolar yaroqlilik m u dd atlarin i m u n tazam va o ‘z
vaqtida qat’iy nazorat qilib borishga asoslangan. Ayni paytda m o'tadil
haroratni va havo nam ligini ushlab turish, zaru r havo alm ashinuvi,
yorugMikdan him oyalash va boshqalar g ‘oyatda m uhim aham iyatga
egadir.
M a ’lum ki, m asalan, kristallik suvi m avjud m od dalam i quruq
xonada saqlash, uning nobud boMishiga olib kelishi mumkin. Bunday
m oddalardan tayyorlangan d o ri-d arm o n lar, kuchli konsentratsiya
boMadi, shuning uch u n d o ri-d arm o n lam i saqlashga alohida e ’tibor
beriladi. Saqlash sharo iti nafaqat buzilishga, balki bem orlarni
davolashda ziyon yetkazgan h o llar yuz berganligi m a ’lum. Q ato r
om illar, m asalan, nom utanosib harorat, m uzlash va erish, ortiqcha
namlik va boshqa omillar dori vositalarga salbiy ta ’sir qiladi. N o to ‘g‘ri
saqlash o q ib a tid a ay rim d o rila r alan g a olishi yoki p o rtlash i.
boshqalari gaz ajratishi m u m k in . H a tto t o ‘g ‘ri, lekin h ad d an
tashqari uzoq saqlanganda ham ulam ing aksariyat qismi o ‘zgaradi,
79
farm akologik tarkibiga (antibiotiklar, organik preparatlar) salbiy
ta ’sir qiladi. Shu m unosabat bilan bunday dori-darm onlam i saqlash
b o ‘yicha belgilangan m uddatlariga am al qilish zarur. M a’lum ki,
davolash m aqsadida k o ‘plab kuchli t a ’sirli va zaharli m o ddalar
ishlatiladi. U lam i saqlashda va m uolaja qilishda ozgina e ’tiborsizlik
b em o rlam in g zaharlanishiga olib kelishi m um kin.
D o rivor o ‘sim lik xom ashyosi, rezina buyum lar, bogMash va
choklash ashyoiari, tibbiy asbob va ap p aratlam i h am saqlash
shartlari belgilangan.
B o‘lim (xo na)larda dori vositalarini to ‘g ‘ri saqlash ularning
farm akologik xossalariga b og‘liq holda am alga oshiriladi. Shuning
uchun ulam i “to m ir ichiga” , “ ichki” , “ko‘z to m c h ila ri” , “tash q i” ,
“ dezin fek siy alo v ch i” va b o shq alarga b o 'lib , saqlash m ajburiy
h iso b la n a d i. B u n d an ta sh q a ri, d o r i- d a r m o n la r saq lan a d ig an
tibbiyot jav o n in in g h ar bir boM inmasida dori vositalarini agregat
ho la t (kukunlar, hapdorilar, m iksturalar, inyeksion eritm alar va
hokazolar) b o ‘yicha ajratish lozim . B guruhidagi dori vositalar
ish tu g a g a n id a n keyin q u lflan ad ig an ja v o n la rd a b o sh q a dori
vositalardan alohida saqlanadi.
D P M lar operatsiya, bogMash, m uolaja va boshqa boMimlarida
dori vositalarining saqlanishi tibbiy shisha jav o n larda va jarroh lik
kursilar ustid a am alga oshiriladi. H ar b ir flakon, b an k a yoki
shtanglasda tegishli yozuvlar boMishi kerak (“ Spirtdagi asb o b lar” ,
“ 5 % li yodning spirt eritm asi” va hokazo).
B em orlarni parvarish qilish buyum lari, bogMash vositalari,
ja rro h lik ignalari va h o k azo larn i saqlash tegishli ja v o n la rd a ,
an jo m larn in g turlari b o ‘yicha alohida saqlanishi lozim . Saqlash
vaqtida dori vositalarining yaroqlilik muddatiga e ’tibor berish kerak.
M uddati o ‘tgan dorilar olib q o ‘yiladi. D am lam alar, qay n atm alar,
shilim shiqlar, em ulsiyalar, m iksturalar, shuningdek vaksina va
zardo blar faqat m uzlatkichda yoki yorliqda k o ‘rsatilgan shartlarga
m uvofiq saqlanadi.
D o ri v o sita la rin in g b u zilish a lo m a tla ri (ran g i, h id in in g
o ‘zgarishi, c h o ‘kindi yoki p op uklar paydo boMishi va hokazo)
hosil boMganda, shuningdek saqlash m uddati o ‘tg an d a bu n d ay
dori vositalarini ishlatish q a t’iyan m an etiladi.
80
Do'stlaringiz bilan baham: |
