Z. M. Bobur nomidagi andijon davlat universiteti

Epifiz bezining tuzilishi.

Shishasimon tana oraliq miyaning epithalamus sohasida, miya yarim sharlarining ostki qismida joylashgan. Epifiz hajmi jihatidan unchalik katta bo`lmay katta yoshli odamlarda 0,2 g, uzunligi 8-10 mm, qalinligi 4m bo`ladi. Shakli tuxumsimon.Yuzasi g`adir-budur, rangi qizg`ish-kulrang bo`ladi. Old tomondan katakchalar orqali ko`ruv bo`rtig`i talamus ga birlashib joylashadi. Orqa miya esa to`rt tepalikning yuqori do`mboqchalari orasidagi sagital egatchada joylashadi.U tashqi tomondan yupqa biriktiruvchi to`qimali parda bilan o`raglan. Bu parda bez to`qimasi ichiga kirib, to`siqlar hosil qiladi va uni mayday bo`laklarga bo`lib yuboradi. Bo`lakchalar esa pufakchalar ya’ni folikulalardan

bo`lishi aniqlangan. Serotonin arteriyalarni toraytirib, mediator vazifasini bajaradi. Epifizning buzilishi bolalarda erta jinsiy balog`atga yetishiga olib keladi. Epifizdagi serotonin yorug`lik ko`p tushgan paytda serotonin hosil bo`lishi kuchayadi. Epifiz ichki sekriyasini simpatik asab tizimi boshqaradi. Bezdagi biokimyoviy jarayonlar sikli kun vat un almashinuvini aks ettirgani sababli bu siklik faollikni organizmning o`ziga xos “biologik soat” deb hisoblashadi (F.N.Bahodirov Odam anatomiyasi 178- bet).