Z. M. Bobur nomidagi andijon davlat universiteti umumiy pedagogika


Kadrlar tayyorlash milliy modeli. Shaxs miliy dasturning bosh subyekti



Download 1,26 Mb.
bet7/325
Sana16.04.2022
Hajmi1,26 Mb.
#555917
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   325
Bog'liq
fozil

4. Kadrlar tayyorlash milliy modeli. Shaxs miliy dasturning bosh subyekti.
Kadrlar tayyorlash milliy modelining asosiy, tarkibiy qismlari. Kadrlar tayyorlash milliy modeli faqat ta’lim-tarbiya jarayoninigina qamrab olmay, ishlab chiqarish va ijtimoiy munosabatlarni ham ofiz ichiga oladi.
Kadrlar tayyorlash milliy modeli shaxs, davlat va jamiyat, uzluksiz ta’lim, fan va ishlab chiqarish kabi tarkibiy qismlarning o’zaro hamkorligi, ular o’rtasidagi o’zaro aloqadorlik asosida «yuksak ma`naviy va axloqiy talablarga javob beruvchi yuqori malakali kadrlarni tayyorlash Milliy tizimi» mohiyatini aks ettiruvchi andoza, loyiha hisoblanadi (2- chizma):


Davlat, jamiyat

Uzluksiz ta’lim





Shaxs





Ishlab chiqarish

Fan






3 - chizma, Kadrlar tayyorlash milliy modelining asosiy, tarkibiy qismlari o’rtasidagi o’zaro aloqadorlik va bog`liqlik
«Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»ning asosida kadrlar tayyorlash milliy modcll va uning mohiyati yoritiladi. Milliy modelning o’ziga» xususiyatli mustaqil ravishda to’qqiz yillik umumiy o’rta hamda uch yillik o’rta maxsus, kasb-hunar ta’liminining joriy etilishi bilan belgilanadi Вu esa o’z navbatida, umumiy ta’lim dasturlaridan o’rta maxsus, kasb hunar ta`limi dasturlariga o’tilishiga zamin yaratadi.1
Kadrlar tayyorlash milliy modelining asosiy tarkibiy qismlari quyidagilardan iboratdir:Shaxs kadrlar tayyorlash tizimining bosh subyekti va obyekti, ta’lim sohasidagi xizmatlarning istepmolchisi va ularni amalga oshiruvchidir.
Shaxs uzluksiz ta’lim jarayonida dunyoviy, ilmiy bilimlarni o’zlashtiradi, fan asoslarini puxta egallaydi, ishlab chiqarish sohalari bilan tanishadi, shuningdek, o’zida ijtimoiy ta`sirlar yordamida ma`naviy-axloqiy sifatlarni tarbiyalab boradi. Shaxsda o’zlashtirilgan bilim, faoliyat ko’nikmalari va hayotiy tajriba asosida kasbiy mahorat ham shakllanib boradi. Yuksak ma`naviy-axloqiy sifatlar va yuqori darajadagi kasbiy malakaga ega bo’lish uchun shaxs o’z oldiga muayyan maqsadni qo’ya olishi hamda unga erishish yo’lida tinimsiz izlanishi, o’qib-o’rganishi lozim. Shundagina u ijtimoiy raqobatga chidamli, malakali kadr bo’lib shakllanadi.
O’z-o’zini anglash tuyg`usiga ega bo’lish, ta’lim sohasidagi xizmatlardan to’laqonli, samarali foydalana olish, ilmiy va kasbiy bilimlarni puxta o’zlashtirishga erishish shaxsga yetuk mutaxassis bo’la olishi uchun poydevor yaratadi. Inson kamoloti, eng awalo, uning o’ziga bog`liqdir. Shu bois milliy dasturda shaxs va uning kamolotini shakllantirishga alohida e’tibor qardtilgan.
«Ta’lim xizmatlarlning istepmolchisi sifatida shaxsga davlat ta’limini olish va kasb-hunar tayyorgarligidan o’tish kafolatlanadi. Ta’lim olish jarayonida shaxs davlat ta’lim standartlarida ifoda etilgan talablarni bajarishi shart.
Shaxs ta’lim xizmatlarining yaratuvchisi sifatida tegishli malaka darajasini olgach, ta’lim, moddiy ishlab chiqarish, fan, madaniyat va xizmat ko’rsatish sohasida faoliyat ko’rsatadi va o’z bilimi hamda tajribasini o’rgatishda ishtirok etadi».1

  1. Davlat va jamivat ta’lim va kadrlar tayyorlash tizimining faoliyatini tartibga solish va nazorat qilishni amalga oshiruvchi kadrlarni tayyorlash va ularni qabul qilib olishning kafillaridir.

Shaxs kamoloti nafaqat o’zi uchun, balki davlat va jamiyat taraqqiyoti, ravnaqi uchun ham muhim ahamiyatga egadir. Binobarin, fuqarolari yuksak ma`naviyatga ega jamiyat har tomonlama taraqqiy eta oladi.
Shaxs va davlat (jamiyat) o’rtasidagi aloqa ikki tomonlama xususiyatga ega. Shu bois har qanday davlat (jamiyat) o’z fuqarolarining yashashi, mehnat qilishi, iqtidori va salohiyatini ro’yobga chiqarishi, uni namoyon eta olishi uchun yetarli darajada shart-sharoit yaratib bera olishi lozim.
Respublika ta’lim tizimida davlat va jamiyat shaxsning har tomonlama shakllanishi, o’zligini namoyon eta olishi uchun yetarli darajada shart-sharoit yaratib berish maspuliyatini o’z zimmasiga oluvchi subyekt sifatida namoyon bo’ladi.
Davlat va jamiyat ta’lim muassasalarining yuqori malakali raqobatbardosh mutaxassislarni tayyorlash yo’lidagi faoliyatini ham uyg`unlashtiradi hamda quyidagilarga kafolat beradi:
fuqarolarning bilim olish, kasb tanlash va o’z malakasini oshirish huquqlarining ro’yobga chiqarilishiga;

  • majburiy umumiy o’rta ta’lim hamda akademik litsey yoki kasb- hunar kollejida ta’lim olish yo’nalishini tanlash huquqi asosida majburiy o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limini olishga;

  • davlat grantlar yoki pulli-shartnomaviy asosda oliy ta’lim va oliy o’quv yurtidan keyingi ta’limni olish huquqiga;

  • davlat ta’lim muassasalarini mablag` bilan ta`minlashga;

  • ta’lim oluvchilarning o’qishi, turmushi va dam olishi uchun shart- sharoitlar yaratish borasidagi vazifalarning hal etilishida jamoatchilik boshqaruvini rivojlantirishga;

  • ta’lim jarayoni qatnashchilarini ijtimoiy jihatdan qo’llab- quvvatlashga;

  • sog`liq va rivojlanishida nuqsoni bo’lgan shaxslarning ta’lim olishiga.



Kadrlar tayyorlashning milliy modeli


Kadrlar tayyorlash milliy modelining asosiy tarkibiy qismlari quyidagilardan iboratdir:



Shaxs kadrlar tayyorlash tizimining bosh obhekti va subyekti

Davlat va jamiyat.
Ta’lim olishni yuridik jihatdan kafolatlash

Uluksiz ta’lim.
Uzluksiz ta’lim malakali raqobatbardosh kadrlar tayyorlash tizimining asosiy poydevori

Ta’lim tizimining istehmolchisi va amalga oshiruvchisi

Davlat va jamiyat ta’lim tizimining ochiq bo’lishini va o’zgarishlarga moslashuvini tahminlaydi
Ta’lim va kadrlar tayyorlash tizimini tartibga solish, boshqarish va nazorat




Ta’lim olish, kasbga tayyorgarlik ko’rish kafolatlanganligi

Rejalashtirishni amalga oshirish va tashkil etish

Mamlakat ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotini tahminlovchisi

Davlat ta’lim standarti talablarini bajarish

Moddiy va ma’naviy jihatdan tahminlash

Iqtisodiy va ijtimoiy, ilmiy-texnikaviy va madaniy ehtiyojlarni qondirish

O’z bilimi va tayyorgarlik darajasiga bog`liq faoliyat ko’rsatish

Tayyorlangan kadrlari qabul qilish va ish bilan tahminlashni kafolatlash.
Malakali raqobatbardosh kadrlar tayyorlash uchun zamin yaratish

Shaxs ma’naviy, axloqiy kamoloti va istehdodini rivojlantirish

Ta’lim standartlari darajasida sifatli ta’lim olish, ta’lim olish turini tanlash, malaka oshirish huquqidan foydalanish







Fan

Ishlab chiqarish

Mutaxassislikning fundamental asoslarini berish

Kadrlarga bo’lgan ehtiyojlarni aniqlash

Mutaxassislikning nazariy-metodologik asoslarini ishlab chiqish
Mutaxassisliklarning ilmiy-amaliy va metodik asoslarini yaratish

Kasbiy malaka-mahorat turlari darajasida talabni belgilash.
Kadrlarni istehmol qiluvchi asosiy buyurtmachi

Ilg`or pedagogik va psixologik asosga tavsiflar berish

Kadrlar tayyorlashni moliyaviy va moddiy-texnik jihatdan tahminlash ishtirokchisi




Download 1,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   325




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish