Z ibodullayev

Depressiya etiologiyasi
Depressiya,  asosan,  o ‘tkir va surunkali  ruhiy jarohatlardan keyin 
paydo  bo'Iadi.  Ba’zan  hech  qanday  sababsiz  rivojlanadi,  bunday 
paytlarda depressiyaga nasliy moyillik haqida so‘z ketadi.  Depressiya 
og‘ir  va  uzoq  davom  etuvchi  somatik  kasalliklar  bilan  og‘riydigan 
bemorlarda ham rivojlanib,  somatik kasalliklar kechishini og‘irlash- 
tirishi  mumkin.  Depressiya b a ’zan uzoq vaqtli  remissiyalardan keyin 
takrorlanib turishi mumkin.  Davolanishdan q at’i nazar, yillab davom 
etadigan  depressiyalar  ham  b o ‘ladi,  bunday  paytlarda  uning  og‘ir 
turi haqida so‘z yuritiladi.  Somatik simptomlar ustunlik qiluvchi yoki 
ruhiy-hissiy buzilishlarsiz faqat somatik sim ptom lar bilan kechuvchi 
depressiyalar ham   mavjud.  Bunday hollarda diagnozni to ‘g‘ri aniq­
lash  ancha  vaqtni  talab  qiladi,  b a’zan  u  aniqlanm ay  qoladi.
Depressiyaning  kelib  chiqishida  tibbiy-psixologik  om illardan 
tashqari, ijtimoiy va biologik omillarga ham katta uig‘u beriladi. Biologik 
omillardan, aw alam bor,  miyada mediatorlar (serotonin,  noradrena- 
lin, atsetilxolin va h.k.) almashinuvi buzilishiga katta e ’tibor qaratiladi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Depressiyani  erta  aniqlash  o ‘ta  muhim  muammolardan  biridir. 
Ba’zi  m a’lumotlarga  ko‘ra,  depressiya bilan  og'rigan  bem oriarning 
80  %  umumiy  am aliyot  shifokorlariga va  20  %  yaqini  psixiatrlarga 
murojaat  qiladi,  holos.
Depressiyaning ana’naviy tasnifiga binoan uning kelib chiqishiga 
qarab  pcixogen,  konstitutsional,  endogen,  va  somatogen  (organik) 
turlari  farq  qilinadi.  Ularning  klinik  ko‘rinishlari  ham  bir-biridan 
biroz farq qiladi.  Kasalliklarning  10-xalqaro tasnifiga binoan  ruhiy va 
xulq-atvor  buzilishlari sindromal prinsipgaasoslanib tuzilgan.Bunda 
asosiy urg‘u kasallikning klinik manzarasiga qaratiladi.