Z. D. Rasulova, Sh. H. Quliyeva, A. R. Jo‘rayev texnologiya fanini o‘qitish metodikasi

Sanitariya-gigiyena talablari.
 
Texnologiya ta’limi fani o‘quv mehnati 
gigiyenasi bilan ham bog‘liq bo‘lib, u o‘quv ustaxonalarida o‘quvchilarning yosh 
xususiyatlarini inobatga olgan holda o‘qitish hamda tarbiyalashning sanitariya-
gigiyena sharoitlarini o‘rganadi. Har bir gigiyena sharoiti yaratish (yorug‘lik, 

---

222 
ozodalik, ventilyatsiya), o‘quvchilarning ish o‘rnini to‘g‘ri tashkil yetishga, zarur 
asboblardan, mehnat usullaridan foydalana bilishga o‘rgatish texnologiya ta‘limi 
o‘qituvchisi amalga oshirishi va hayotga tatbiq etishi lozim bo‘lgan asosiy 
masalalardir.
 
Ustaxonalar uchun mo‘ljallangan bino o‘quv-pedagogika, sanitariya-
gigiyena va ishlab chiqarish, texnik talablarini qondirilishi kerak. 
O‘quv 
ustaxonalarida 
xavfsizlik 
texnikasi 
qoidalari.
 
O‘quv 
ustaxonalarining maydoni, mavjud loyihalarga ko‘ra, 70-90 m
2 
ni tashkil yetadi. 
Ustaxonalar bir qavatli alohida binoga joylashgan bo‘ladi. Ular ta’lim 
muassasasida ortiqcha shovqin bo‘lmasligi uchun kollejning asosiy binosidan biroz 
nariroqda quriladi. 
O‘quv ustaxonalari materiallar, yarim fabrikatlar, tayyor buyumlar, 
shuningdek, asboblar va moslamalarni saqlash uchun zarur yordamchi xonalarga 
ega bo‘ladi. Ustaxonalarning poli taxtadan tayyorlanishi, ular yaxshi tabiiy va 
sun’iy shamollatiladigan bo‘lishi meyorda tabiiy va sun’iy yoritilgan ish o‘rni 
bo‘lishi, havo temperaturasi qishda 14-16
0 
S, yoz davrida yesa 20
0
S dan oshmasligi 
kerak. Yoritish uchun tabiiy yorug‘likdan yoki sharoitga qarab kunduzgi yorug‘lik 
lampalaridan foydalanish maqsadga muvofiqdir. O‘quv ustaxona devorlari silliq 
bo‘lib, yorqin bo‘yoqlar bilan shipi oq bo‘yoqlar bilan bo‘yalishi kerak. Bular 
xonaning yaxshi yoritilishini ta’minlaydi. Ustaxonadagi jihozlarning rang jihatdan 
bezatilishiga ham e’tibor berish kerak. Yorqin, fiziologik jihatdan asoslangan 
bo‘yoqlar jihozlarning turli qismlari, ishlanuvchi ob’yektlar bilan ustaxonaning 
umumiy foni o‘rtasida yaqqol farq bo‘lishini ta’minlaydi.