Z. D. Rasulova, Sh. H. Quliyeva, A. R. Jo‘rayev texnologiya fanini o‘qitish metodikasi

didaktik tizim
va ta’lim texnologiyasi 
kategoriyalari ham qo‘llanilmoqda. 
Ta’lim
- o‘qituvchi tomonidan o‘quvchilarga ma’lum bir maqsadga erishish 
uchun, ushbu maqsad talab etgan mazmunni u yoki bu metodlar yordamida aniq 
shakllarda yetkazib beriladigan va natijaga ega bo‘lgan jarayondir. 
O‘qitish
– ta’lim maqsadini amalga oshiruvchi o‘qituvchini o‘rgatuvchilik 
faoliyatidir. 
O‘qish 
- o‘quvchini o‘rganuvchilik faoliyatidir. 
Ma’lumot 
– ta’lim jarayonida o‘zlashtirilgan bilim, ko‘nikma, malakalar 
tizimidir. 
Bilim
- tabiatda, jamiyatda, inson ongida amal qiladigan qonuniyatlarning 
turli belgilar vositasida moddiylashtirilgan ko‘rinishidir.
Ko‘nikma
- ilgari olingan tajriba asosida harakatni bajara olish qobiliyatidir. 
Malaka 
- yuksak darajada o‘zlashtirishni xarakterlovchi harakatdir. 
Maqsad
- kutilgan, lekin erishilmagan natija. 
Ta’lim prinsipi
– ta’lim jarayonida amal qilinishi zarur bo‘lgan talab va 
qoidalar yig‘indisi. 
Ta’lim mazmuni
- o‘qituvchi tomonidan berilishi, o‘quvchilar tomonidan 
o‘zlashtirilishi lozim bo‘lgan bilimlar tizimi va axloqiy g‘oyalar to‘plamidir. 
Ta’lim metodi
– ta’lim maqsadiga erishish yo‘li va usuli. 
Ta’lim shakli
- o‘quvchilar miqdori bilan, joy va vaqt bilan bog‘liq bo‘lgan 
ta’limni tashqi ko‘rinishidir. 

---

84 
Ta’lim jarayoni mоhiyatini tushunish uchun ta’lim nazariyasining asоsiy 
tushunchalarini: ta’lim, jarayoni, o‘qish,o‘qitish farqlash zarur. Ta’lim nazariyasida 
ushbu tushunchalaga berilgan yagоna ta‘riflar mavjud emas. 
“Ta’lim - bu maqsadga yo‘naltirilgan, bоshqariladigan jarayon” bunda “o‘qituvchi 
bilimlarni 
kuzatadi, 
tоpshiriqlar beradi, bilimlarni оngli o‘zlashtirish, 
mustahkamlash va qo‘lllash metоd va usullarini o‘rgatadi, bilim, ko‘nikma, malaka 
sifatini tekshiradi, u hamisha o‘quvchilarni bilish qоbiliyatlarini rivоjlantirish 
uchun qayg‘uradi”. (B.P. Yesipоv).