‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

o 'n g y o 'lli vint chiziq
deyiladi. Vertikal joylashtirilgan sirt o ‘qi atrofida nuqta soat mili harakati 
yo‘nalishi bo‘yicha ko‘tarilsa, 
c h a p y o
7
li vint chiziq
deyiladi. 6.1-shakl­
da silindrik vint chiziqning yasalishi ko‘rsatilgan. Bu yerda silindr dia-

---

metri 
d
va qadam 
h
o‘zaro teng 8 bo‘laklarga bo‘lingan bo‘lib, vint chi- 
ziqning o‘ramini yasash chizmada yaqqol ko‘rsatilgan.
Vint chiziqning yoyilmasi to‘g‘ri burchakning gipotenuzasi hisob­
lanadi. To‘g‘ri burchakning gorizontal kateti silindr aylanasining uzunligi 
(n-d)
ga, vertikal kateti vint chiziq qadamining balandligi 
h
ga teng.
K on u s vin t ch iziq
(6.2- shaklga qarang). Nuqta to‘g‘ri doiraviy konus 
o‘qi atrofida bir xil burchak tezligida aylanadigan yasovchi bo‘yicha tekis 
ilgarilanma harakat qiladi. Shunda 
SfJ
nuqtaning bosib o‘tgan yo‘li konus 
sirtida vint chiziq hosil qiladi. Bu yerda konus asosi 
d
va balandligi 
h
o‘zaro teng 8 ga bo‘lingan bo‘lib, 
Sg
nuqta konus yasovchilari bo‘yicha 
harakat qilib, 
Ss
vaziyatga ko‘tariladi. Konus sirti yoyilmasida uning 
vint chizig‘i yoyilmasi ham qo‘shib tasvirlangan. Bu yoyilma aylana 
sektoridan iborat bo‘lib, u 
<\>=180°d/t
burchak bilan chegaralanadi.
Vint sirtlar.
Biror (to‘g ‘ri yoki egri) chiziqning berilgan o ‘q atrofida 
vint chizig‘i bo‘yicha harakati natijasida hosil bo‘lgan sirt 
vint sirti
hisoblanadi. Yasovchisi to‘g‘ri chiziq bo‘lsa, hosil bo‘ladigan sirt 
mun-