‘z b e k ist 0n r espublik asio liy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Falastinning qo'shni mamlakatlar tomonidan istilo qilinishi
va Isroil-Yahudiy podsholigining tashkil topishi. 
Falastin sha- 
harlarining boyliklari qo‘shni mamlakatlar, ayniqsa M isr fir’avn- 
lari, ossuriylar, eroniylar va sargoniy podsholari diqqatini o'ziga 
tortib kelgan. Ular ayniqsa, Falastin shaharlariga bostirib kirib.
174

---

uning boyliklarini talab qaytganlar va uni o ‘zlariga tobe qilib ol- 
ganlar, aholisini qul qilib olib ketganlar.
M.av. XIII asrda esa Frot daryosi ortida yashagan ko'chmanchi 
yahudiy qabilalari Falastinga bostirib kirgan. Uzoq davom etgan 
qonli janglardan so‘ng Yahudiy tar Falastinni bosib oladilar va Saul 
degan kishini podsho qilib saylaydilar. U Isroil podsholigini tu­
zib, 
filistimlarga
qarshi kurash boshlaydi. Janglarning birida Saul 
qo'shinlari yengilib, uning uch o 'g 'li ham jangda halok bo'ladi. 
Bu noxush xabarni eshitgan Saul o'zini qilich tig'iga tashlab halok 
bo'ladi. Saul vafotidan so'ng Falastinni birlashtirishni uning kuyovi 
Dovud 
(1000-965) davom ettiradi. U Saulning o 'g 'li 
Ishvaa’lam-
ga 
qarshi 7 yil kurashib uni yengadi va Isroil-Yahudiy podsholi- 
giga asos soladi. Dovud qo'shinlari Gat shahri yaqinidagi jangda 
filistimlarni engadi va ularni Isroildan haydab chiqaradi. U Qud- 
dusni egallab, uni birlashgan podsholikning markaziga aylantiradi. 
Dovud mamlakatda osoyishtalik o'rnatib, obodonchilik ishlariga 
ham katta e ’tibor qaratadi. U filistimlar bilan sulh tuzib, ulardan 
yollanma qo'shin ham tuzadi. Janubda Akab qoitig'igacha b o ig an
yerlami podsholikka qo'shib oladi. Dovud davrida Isroil-Yahudiy 
podsholigi kuchayib ravnaq topadi va mamlakat xo'jaligi rivojlanadi.
Isroil-Yahudiy podsholigining ravnaq topishi va yemirilishi.
Dovud vafotidan so'ng taxtga uning o 'g 'li Sulaymon (965-935) 
o'tiradi. Sulaymon davrida Isroil-Yahudiy podsholigi gullab-yash- 
naydi. Mamlakat xo'jaligi har tomonlama rivoj topadi. U Tirdan 
temirchilarni, Bobildan duradgorlarni chaqirib, qurilish ishlarini avj 
oldirib vuboradi. Kilikiyadan ajoyib otlarni keltirib, sottirishga kiri- 
shadi. Ofir mamlakatidan esa qimmatbaho toshlar, oltin, kumush, 
fil suyagi, maymun va tovuslar keltirilgan. Mamlakatdagi qurilish 
ishlariga katta mablag' kerak edi. U rnablag' to'plash uchun yangi 
soliqlar joriy qiladi. Bu hoi xalq ommasining noroziligiga sabab 
bo'lib isroilliklar Sulaymonga qarshi 
Iyerovoam 
boshchiligida 
q o 'zg 'o lo n ko'taradilar. Q o'zg'olon Sulaymon askarlari tomonidan 
shafqatsizlik bilan bostirilib, Iyerovoam Misrga qochib ketadi.
M. av. 935-yilda Sulaymon vafot etgach, taxtga uning o 'g 'li 
Rovoam o'tiradi. Bu davrda mamlakatdagi ahvol yomonlashib,
175

---

Iyerovoam Misrdan katta qo'shin bilan qaytib kelib. Rovoarn 
qo'shiniarini yengib Isroil podsholigini qayta tiklaydi.
M. av. 930-yili Misr fir’avni Falastinga bostirib kirib shahar va 
qishloqlarni vayron qiladi. Shu davrda Ossuriya qo'shinlari ham 
Falastinga bostirib kirib Isroil podsholigini tor-mor etadilar. Sai­
gon II m. av. 722-yili Samariya shahrini bosib olib. Isroil podshosi 
Osiyani va 27290 isroillikni asir olib, ularni Midiy a va Mesopota- 
miyaga joylashtiradi. Shundan so‘ng Isroil podsholigi barham to­
padi. Keyinchalik Yahudiy podsholigi o'zini tiklab oladi. M.av. Vll 
asr oxirlarida Falastin Misr fir’avnlari ta'siriga tushib qoladi.
M.av. 597-586-yillar orasida olib borilgan janglar natijasida 
Falastin Bobil podshosi