‘z b e k I s t n r e s p u b L ik a s I o liy va ‘rta m a X s u s ta’l im V a zir lig I

Turizmga oid boshqa m e'yoriy hujjatlar
0 ‘zbek davlat standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish 
m a rk a z in in g 1 9 9 8 -y il 3 l- d e k a b r d a r o ‘y x a td a n o ‘tk a z g a n
«M ehm onxonalar klassifikatsivasi»
Ushbu klassifikatsiya «O'zbekturizm» M K tom onidan vazirliklar, 
korxona!ar, tashkilotlarning taklif va m ulohazalarini inobatga o igan 
holda ishlab chiqildi va 0 ‘zbek Davlat standartlashtirish, metrologiya 
va sertifikatlashtirish m arkaziga kiritildi. M azk u r stan d art k am id a 
10 nomerga ega b o lg a n m ehm onxonalar, m o tellar, kem pinglar, 
turistikbazalar, shuningdek, 0 ‘zbekiston R espublikasiga kelayotgan 
turistlar va fuqarolarning boshqa vaqtincha yashab turish joylarining 
klassifikatsiyasini belgilaydi. U nda, shuningdek, ishlatiladigan asosiy 
atam alarn in g s h a rh i, m e h m o n x o n ala rg a q o ‘yiladig an u m u m iy
talablar, ularning javobgarligi, turli toifadagi m eh m onxonalarga 
qo‘yiladigan talablar haqida batafsil m a’Iu m o tlar berilgan. A yniqsa, 
turli toifadagi m ehm onxonalarga q o ‘yiladigan talablarda: bino va 
unga tegishli hudud, texnik jihozlar, nom erlar fondi, texnik ta ’m inot, 
m ebel va boshqa jih o z la r t a ’m in o ti, jih o z la sh va nom erlardagi 
sanitariya - gigiyena buyum lari, u m um iy foydalanish sanitariya 
obyektlari, jam oat joylari, ovqatlanish x izm atlari ko‘rsatish joylari, 
xizmatlar, ovqatlanish xizmatlari, xizm atchilar va ulam i tayyorlashga 
bo‘lgan talablar haqida 1—5 yulduzli m ehm onxonalarga xos konkret 
vazifalar berilgan.
Turizm b o ‘yicha Samarqand deklaratsiyasi
1994-yiI 5-oktabrda Sam arqand shahrida JT T n in g Yaxshi niyatli 
kishilar majlisida ushbu deklaratsiya qabul qilindi. U nda b u tu n
dunyoga chaqiruv e ’lo n qilinib, turizm ni rivojlantirish m asalalariga
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

e ’tibor berildi. A yniqsa, «Buyuk ipak yo‘li»ning markazini tashkil 
etgan O‘zbekistonga turizm ishida keng aham iyat berilishi xususida, 
yurtimizdagi mavjud turistik resurslardan unum li foydalanish uchun 
imkoniyatlarni izlab topish haqida fikr-m ulohazalar bildirildi.
Y UN ESK O b o ‘yicha m a’lumotlar:
M a’ium ki, 0 ‘zbekiston tarixiy va m adaniy yodgorliklarga boy 
m am lakat. M a n a sh u b ebaho m e ro sim izn in g k o ‘pgina qism i 
insoniyat mulkiga aylanganligiga ko‘p vaqt boMgan. Y U N ESK O ning 
Jahon merosi ro ‘yxatiga Xivadagi Ichan Q al’a 1990-yil, Buxoroning 
tarixiy m arkazi 1993-yil, Shahrisabzning tarixiy markazi 2000-yil 
kiritilgan. 2001-yiI 1 2 -1 6 -d ek ab rk u n lari Finlyandiyaning Xelsinki 
shahrida Y U N E S K O Jah o n merosi Q o ‘m itasining navbatdagi 
yig'ilishi bo'lib, u n d a Samarqand shahri ham Y U N ESK O ning Jahon 
merosi ro ‘yxatiga kiritildi. Demak, endilikda m azkur to ‘rttala tarixiy 
m askan xalqaro ham jam iyat m uhofazasida b o ‘ladi. H ozirgacha 
dunyodagi 721 ta m adaniy va tarixiy yodgorliklar Y U N ESK O ning 
Jahon merosi ro ‘yxatiga kiritilgan.
Mazkur m avzuni yoritishda 1-mavzuda berilgan Xalqaro turistik 
huquq paragrafiga ham qaralsin.
Xulosa
«Turizm asoslari» kursi m ashg‘ulotlari jaray o n id a ta lab alar 
turizm ning asl m ohiyatini o ‘rganadilar ham da turizm ning tarixi, 
taraqqiyot bosqichiari, tajribasi, hozirgi kundagi muammolari, turlari, 
kategoriyalari, industriyasi, yo‘nalishlari, xizmatlari, resurslari haqida 
m a’lum bilimlarga ega bo‘ladilar. Turizm tushunchalari va atamalarining 
har biriga ta ’rif beriladi. Kurs davomida turizmning iqtisodiy, siyosiy, 
m a’naviy va ijtim oiy aham iyatini, 0 ‘zbekiston va ja h o n turizm
biznesining ildizlarini o ‘rganadilar, kursning boshqa bilimlar tizimida 
tutgan o‘rnini biladilar. Shuningdek, 0 ‘zbekiston Respublikasining 
turizm to ‘g‘risidagi davlat siyosati haqida m a’lum ot beriladi va jahon 
turizm tajribasining ilg‘or namunalaridan misollar keltiriladi.