‘z b e k I s t n r e s p u b L ik a s I o liy va ‘rta m a X s u s ta’l im V a zir lig I m. P. Boltabayev, M. S. Qosimova

M a h s u lo t n i so tis h d a n o lin g a n
yalpi fo y d a
2 6 3 9 9
2 6 7 0 4
+ 3 0 5
+ 3 0 5
D a v r iy xarajatlar
10341
1 1 5 5 3
+ 121 2
- 1 2 1 2
B o s h q a d a r o m a d la r
5 4 5 2
60 89
+ 6 3 7
+ 6 3 7
B osh qaz arar lar
2 4 3 1 0
2 5 7 7 4
+ 14 6 4
- 1 4 6 4
A s o s i y f a o liy a td a n foyda(zarar)
- 2 4 0 0
- 4 5 3 4
2 1 3 4
X
Jadval m a’lumodariga ko'ra, korxonada asosiy faoliyat bo'yicha
o'tgan yili 2400 ming so'm , hisobot yilida esa 4534 m ing so'm
zararga yo'l qo'yilgan, ya ’ni zararlarning o'sishi yiliga 2134 m ing
so'm ni tashkil etgan. Bu zararlaiga boshqa xarajatlaming 1464 ming

---

so'mga va davriy xarajatlaming 1212 ming so‘mga ko'payishi natijasida
yo‘l qo'yilgan. Shuning bilan birga sotishdan yalpi foydani 305 ming
so'm ga, boshqa daromadlarning 637 m ing so'm ga o'sishi hisobiga
korxona asosiy faoliyatidan 942 (305+ 637) m ing so'm foyda olgan.
A m m o foydaning bu mikdori zararni qoplash uchun etarli emas.
Korxona ish faoliyatining samaradorlik darajasini baholash
u ch u n o lin g an natija (yalpi darom ad, foyda) xarajatlar yoki
foydalanilgan resurslar bilan taqqoslanadi. Foyda va xarajatlarni
tenglashtirish rentabellik yoki aniqrog'i rentabellik m e’yorini bildiradi
Amaliyotda rentabellik m e’yorini o ‘lchashning ikki variantidan
foydalaniladi. Bu foydaning korxonaning joriy sarf-xarajatlari
(tannarx)ga yoki avanslashgan q o ‘yilm alar (asosiy ishlab chiqarish