‘z b e k I s t n r e s p u b L ik a s I o L iy V a ‘ r t a m a X s u s t a 'l im V a z ir L ig I

150-rasm . «N am una»
nushani to 'qish usuli

---

Q O ’LDA T O Q IS H D A G I O ’ZIGA X O S L IK L A R
Har bir to ’quvchining o ’zi uchun qulay b o ’lgan usiubi mavjud. 
Ayrimlar zich, ayrimlar jlida b o ’sh, yana kimlardir o ’rta to ’qishga 
odatlanganlar. Shuni ayttib o ’tish kerakki, to ’qilayotgan kiyimning 
o ’lchami albatta to'quvchining b o ’sh yoki zich t o ’qishiga bo g ’liq 
bo'ladi. Bir xil sondagi halqalardan, bir xil chok turi, bir o ’lchamdagi 
spitsaiarda to'qib, turli kenglikdagi polotno t o ’qilishi mumkin. Bu 
to'quvchining o'z iga xos usiubi bilan b o g ’liq. Shuning uchun, t o ’qishga 
kirishishdan avval «namuna» nusha va andoza tayyorlab olish tavsiya 
etiladi. K o ’p yillik tajribaga ega b o ’Iganlargina buni chetlab o ’tishlari 
mumkin b o ’lsada, ular to ’qigan kiyimlar, albatta, kerakli o ’lchovda 
chiqishi kafolatlanmagan.
Andoza bor, «namuna» nusxa tayyor. endi nima qilish kerak? Endi 
namunani andozaga bir necha marta birin-ketin joylashtirib chiqiladi. 
Masalan, 20 ta halqali «namuna» andozaga 4 yarim marta joylashdi, 
ya'ni 4 marta x 20 ta halqa = 80 ta halqa b o ’ladi, yarimta namunada 
20:2=10 ta halqa bor. Demak, 80+10=90 ta halqa hosil b o ’ladi. 
To'qilgan 
kiyimlaming 
c h o ’ziluvchanlik 
xususiyatlarini 
hisobga 
oladigan b o ’linsa, hosil b o ’lgan 90 ta halqadan 10 tasini ayirib 
tashlanadi, 
y a ’ni 90-10=80 
ta 
halqa. 
Demak, andoza b o ’yicha 
to’qiladigan kiyim uchun 80 ta halqa terib, ish boshlash mumkin b o ’ladi. 
Ana shunday hisoblash asosida to ’qilgan kiyim, o ’ylagan o ’lchovda 
chiqadi. Bundan aslo erinmaslik kerak, aks holda ne mashaqqatlar bilan 
toqilgan kiyimni so’kishga, qayta t o ’qishga majbur b o ’lib qolinadi. Bu 
esa: vaqtning, mehnatning zoe ketishiga, ipning sifatini buzulishiga, 
tc/qishga b o ’lgan ishtiyoqning s o ’nishiga olib keladi. Bu noxushliklarga 
xech qachon duch kelmaslik degan tilak bilan, to ’qishni avval qaysi 
bo’lakni 
to'qigan 
ma'qulligi 
haqida 
quyida 
m a ’lumot 
berilgan. 
K o ’pincha avvalo orqa bo’lak yoki yengdan to ’qishni boshlanadi, keyin 
kiyimning old bo'Iagi, oxirida esa, yoqa, manjet, belbog’, c h o ’ntak kabi 
mayda detallar to’qiladi.

---