Yuristning nutq

2-§. Yuridik terminlar — qonun tili leksikasi
Qonun tili leksikasi o ‘ziga xos rang-barangligi bilan o‘zbek 
tili lug‘at qatlamida salmoqli o‘rin tutadi.
Yillar davomida shakllangan va mustaqillik sharofati ila 
takomillashib kelayotgan qonunchilikda qo‘llaniladigan 
lug'aviy birliklar, terminlar rasmiylik bo‘yog‘i bilan ajralib 
turadi. Bunday boy lug‘aviy qatlamni anglatgan m a’nolariga
31

---

ko‘ra, aniqrog‘i yurisprudensiya tannoqlariga ko‘ra quyidagicha 
tasnif etish mumkin:
1. Jinoyat va jazo tushunchalarini bildiruvchi yuridik 
terminlar: 
bosqinchilik, tovlamachilik, firibgarlik, retsidiv
jinoyat, genotsid, yollanish, terrorizm, nomusga tegish, josuslik,
qo ‘poruvchilik, tuhmat, haqorat qilish va h.k.
2. Jinoyat protsessi bilan bog‘liq yuridik term inlar: 
yuzlashtirish, ko ‘zdan kechirish, eksperiment, ekspertiza, ushlab
turish, majburiy keltirish, jinoyat ishini qo‘zg‘atish, surishtiruv,
sud tergovi, hukm, appelyatsiya tartibida ish yuritish, dalillar
va h.k.
3. Fuqarolik huquqiga oid tushunchalami bildiruvchi yuridik 
terminlar: 
mulkiy munosabatlar, xususiy mulk, mulk huquqi,
majburiyat huquqi, intellektual mulk, vorislik huquqi, shartnoma
bitim, vasiylik, homiylik, yuridik shaxs, jismoniy shaxs, vakillik,
ishonchnoma, da
Vo 
muddati, kafillik, kafolat va h.k.
4. Fuqarolik protsessi bilan bog‘liq yuridik terminlar: 
taraf,
taraflaming tortishuvi, d a ’vo qo‘zg ‘atish, kassatsiya tartibida
ish k o ‘rish, taraflaming o ‘zaro kelishuvi, sudda vakillik,
da ’vogar, javobgar, dalillami ta ’minlash, muomala layoqati, hal
qiluv qarori, kelishuv bitimi, d a ’voni ta ’minlash va h.k.
5. Davlat qurilishi va boshqaruviga oid yuridik terminlar: 
suverenitet, davlat, davlat ramzlari, davlatgerbi, davlat bayrog‘i,
davlat madhiyasi, konstitutsiya, respublika, hokim, hokimlik,
Vazirlar Mahkamasi, prezident devoni, Davlat maslahatchisi,
senat, saylov, senator, spiker, qonunchilik palatasi, referen­
dum, parlament, Oliy majlis va h.k.