Yuristning nutq

1 Saidov A.X. Yozma va og‘zaki yuridik til (nutq). Qonun va til. T.: 1997,
77-bet

---

2-B O B . YURIDIK TERMINLÄR TIZIM IN IN G
0 ‘ZIGA XOS XUSUSIYATLARI
l-§ . Yuridik terminlar oldiga qo‘yiladigan talablar
Ilm -fan, texnika, qishloq xo‘jaligi va san ’atga oid 
tushunchalaming aniq nomini bildiruvchi bir m a’noli so‘z 
va birikmalar 
terminlar
deyiladi.
So‘z ko‘p m a’noga, ya’ni qo'shimcha m a’nolarga ega 
bo‘ladi, lekin termin bunday xususiyatga ega emas. Termin 
ham so‘z, ammo u odatdagi so‘zlardan ma’nosining aniqligi, 
bir m a’noliligi bilan farqlanadi. Termin m a’lum sohada, shu 
soha vakillari nutqida qo‘llaniladi. Masalan: 
jinoyat, jazo, da \o,
ayblanuvchi, bosqinchilik, retsidiv jinoyat, genotsid, terrorizm,
vasiylik, senat, spiker
kabi term inlar yurisprudensiya 
tarmoqlarida uchraydi.
Terminlar yig‘indisi va shu terminlami o'rganuvchi soha 
terminologiya deyiladi. Termin grekcha 
terminos
so‘zidan 
olingan bo‘lib, 
chek, chegara
ma’nolarini bildiradi.
Keyingi yillarda 
termin
so‘zi o‘miga 
atama
so‘zi qo‘llanyapti. 
Bunday qo‘llash xato hisoblanadi. Chunki 
atama
so‘zining 
ma’nosi 
termin
so‘zining m a’nosiga nisbatan keng bo‘lib, u 
barcha narsalaming nomi sifatida tushuniladi, termin esa 
muayyan bir sohada qo‘llanuvchi rasmiylashgan so‘zdir. Shu 
m a’noda 
termin
tushunchasi 
atama
tushunchasining ichiga 
kiruvchi ilmiy-lug‘aviy birlikdir.
Qonun tili leksikasini, asosan, terminlar tashkil etadi. 
Lekin har qanday yuridik tushunchalami ifodalash uchun 
terminlar oldiga m a’lum talablar va me’yorlar