Yurak aritmiyalari

Sinusli ekstrasistola
. Ushbu aritmiya sinus tugunda, vaqtdan oldin qo‘zg‘alish 
paydo bo‘lishidan yuzaga keladi. EKGda aytarli o‘zgarish bo‘lmasada, diastolik T-R 
interval qisqaradi. Diastolani qisqarishi va qorinchalarni qon bilan to‘lishini 
ozayishidan, puls to‘lqini ham pasaygan bo‘ladi. 
Bo‘lmachali ekstrasistola. 
Ushbu aritmiya bo‘lmachaning turli qismlarida 
ektopik o‘choqlarni yuzaga chiqishidan paydo bo‘ladi. EKGda R tish past, ikki fazali, 
manfiy bo‘lib qoladi. ORS kompleks esa saqlanib qoladi va ekstrasistoliyadan so‘ng, 
diastolik interval cho‘ziladi. Ushbu ekstrasistolada to‘liq bo‘lmagan kompensator pauza 
kuzatiladi. 
Bo‘lmacha-qorinchali ekstrasistola. 
Ushbu aritmiyada qo‘shimcha qo‘zg‘alish 
atrioventrikulyar tugunda paydo bo‘ladi. Qo‘shimcha qo‘zg‘alish, tugunni yuqori va 
o‘rta qismida hosil bo‘lsa, u ikki yo‘nalishda harakatlanadi, ya’ni qorinchada normal, 
bo‘lmachada retrograd tarzda. 
EKGda R tish manfiy bo‘lib, QRS kompleks ustiga tushadi. Diastolik interval 
ekstrasistoladan so‘ng, birmuncha chuziladi. Qo‘shimcha qo‘zg‘alish atrioventrikulyar 
tugunning pastki qismidan hosil bo‘lsa, kompensator pauza kuzatiladi. 
Qorinchali ekstrasistola. 
Ushbu aritmiyaga to‘liq kompensator pauza 
harakterlidir. To‘liq kompensator pauzani kelib chiqishi quyidagicha tushuntiriladi. 
Bevaqt hosil bo‘lgan qo‘zg‘alish, qorinchani qamrab olsada, atrioventrikulyar tugun 
orqali retrograd tarzda bo‘lmachalarga o‘tmaydi, bu vaqtda sinus tugundan kelgan 

---

navbatdagi normal qo‘zg‘alish, qorincha bo‘ylab tarqala olmaydi, chunki u absolyut 
refrakterlik fazada bo‘ladi. 
Shundan, qorinchalarni kelgusi qisqarishi, sinus tugundan kelgan navbatdagi 
normal qo‘zg‘alishlarga javoban yuz beradi. Shuning uchun, kompensator pauzaning 
davomiyligi, ikkita normal diastolik pauzaga teng bo‘ladi. Lekin, yurak urishi juda kam 
bo‘lsa, bunday xolat kuzatilmaydi, chunki navbatdagi normal qo‘zg‘alish kelguncha 
qorincha refrakterlik xolatidan chiqib ulguradi.