Yuqumli kasalliklarning umumii xususiyatlari


Gigiyena, sanitariya, epidemiologiya fanlarining bir-biri-ga bog`liqligi



Download 36,56 Kb.
bet7/12
Sana30.04.2022
Hajmi36,56 Kb.
#600462
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
YUQUMSIZ VA YUQUMLI KASALLIKLAR

Gigiyena, sanitariya, epidemiologiya fanlarining bir-biri-ga bog`liqligi.

Gigiyena - tibbiyot fani bo‘lib, yunoncha “gigiyeya”-“sog‘-liq hadya etaman” degan ma’noni anglatadi. Gigiyena fani har bir odam, jamoa, aholi sog‘lig‘ini muhofaza qilish, turli xil (yuqumsiz va yuqumli) kasalliklarning oldini olish, sog‘lom turmush tarzini shakllantirishga qaratilgan gigiyenik qoida, talab va me`yorlarni ishlab chiqadi, ularni hayotga tadbiq etishni tavsiya qiladi.

Sanitariya - tibbiy fan bo‘lib, gigiyena fani ishlab chiqqan gigiyenik qoida, talab va me`yorlarni amaliy hayotga tadbiq etilishini ya’ni bajarilishini nazorat qiladi. Shuning uchun turli xil (yuqumsiz va yuqumli) kasalliklarning oldini olishda gigiyena fani ishlab chiqqan qoida, talab va me`yorlarning bajarilishini nazorat qilishga qaratilgan tadbirlar birgalikda sanitariya-gigiyena tadbir-lari deyiladi.

Epidemiologiya-tibbiy fan bo‘lib, yuqumli kasalliklarni yuzaga kelish sabablarini, kasalliklarni ayrim hududlarning aholisi o‘rtasida tarqalishini o‘rganadi. Shuningdek, yuqumli kasalliklar-ning oldini olish chora tadbirlarini ishlab chiqadi. Bu tadbirlarning bajaralishini sanitariya fani bilan birgalikda nazorat qiladi, bunga sanitariya-epidemiologiya nazorati deyiladi.

Sanitariya epidemiologiya markazi.

Tuman, shahar, viloyat, respublika miqyosida sanitariya-epidemiologiya markazlari faoliyat ko‘rsatadi. Ularda gigiyena, sanitariya, epidemiologiya bo‘limlari va laboratoriyalari mavjud. Ular gigiyena, sanitariya, epidemiologiya tadbirlarini ishlab chiqadi va bajarilishini nazorat qiladi. Bu muassasa mazkur hududda yuqumli kasalliklarning paydo bo`lish sabablarini aniqlab, ularning tarqalishiga qarshi chora ko`radi. Shuningdek, yuqorida bayon etilgan endemiya, epidemiya jarayonlari yuzaga kelishining oldini olishga qaratilgan tadbirlarni ishlab chiqadi va sog`liqni saqlash tizimi faoliyatiga tadbiq etadi.


Yuqumli kasalliklar haqida tushuncha. Odam organiz-miga ko‘zga ko‘rinmaydigan mikroorganizmlarning kirishi (yuqi-shi) natijasida yuzaga keladigan xastaliklar yuqumli kasallik deyi-ladi.

Yuqumli kasalliklarning turi juda ko‘p bo‘lib, ularning har birini maxsus mikroorganizm, ya’ni mikrob (bakteriya), virus, rekketsiya, spiroxeta, zamburug‘ va boshqa agentlar qozg‘atadi.

Yuqumli kasallikni qo‘zg‘atuvchi (yuzaga keltiruvchi) mik-roorganizmning hammasini birlashtirgan holda infeksiya deyiladi. Shu bois yuqumli kasallikning ikkinchi nomi infeksiyon kasal-liklardir.

Infeksiyon kasalliklarni qo‘zg‘atuvchi (yuzaga keltiruvchi) mikrob (bakteriya)larning 1000 dan ortiq, viruslarning 100 dan ortiq turlari borligi aniqlangan. Ularning hammasi umumlashtirilgan holda infeksiya yoki infeksiyon agent (faktor) deyiladi.




Download 36,56 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish