YUPQA QATLAMLI INTEGRAL MIKROSXEMALARNI LOYIHALASH
MUNDARIJA:
Kirish …………………………………………………2
Nazariy qism …………………………………………8
Yupqa qatlamli integral mikrosxemalarni qo`llanilish soxalari …………………………….11
Yupqa qatlamli integral mikrosxemalar turlari…………………………………………... 24
Hisoblash qismi ……………………………………...26
Yupqa qatlamli integral mikrosxemalarni hisoblash. Kondensatorlar va ularning elektr sig’imlariga doir masalalar yechish …………..26
Xulosa ………………………………………………..34
Foydalanilgan adabiyotlar ………………………….35
KIRISH
Hozirgi kunda telekommunikatsiya va axborotlashtirish tizimini rivojlanish darajasi tom manoda mikroelektronika va nanoelektronika mahsulotlarning ularda qo’llanish darajasiga bog’liq.Birinchi integral mikrosxemalar 1958-yilda yaratildi,integral mikro sxemalarning hajmi kichkina og’irligi kam energiya sarfi kichik ishonchliligi yuqori bo’lib hozirgi kunda ular uch konstruktiv texnalogik variatlarda yaratilmoqda qalin va yupqa pardali yarim o’tkazgichli va gibrit.Integral mikroelektronika rivojining fizik chegaralari mavjudligi sababli hozirgi kunda ana’naviy mikroelektronika bilan bir qatorda elekronikani yangi yo’nalishi nanoelekronika ham jadal rivojlanmoqda. Elektron qurilmalarining sxematexnikasi bilan tanishtirish, birinchi o‘rinda integral texnalogiyaga asosan sxemalarning analiz hamda ularni takomillashtirish borasida talabalarga o‘rgatiladi. Hamda sxematexnika borasidagi shu qurilmalarning analoglari bilan tanishtiriladi, ya’ni radioelektron qurilmalarining signalni qayta ishlab beruvchi, kuchaytiruvchi va signallarni o‘zini ishlab beruvchi qurilmalar bilan tanishtiriladi.Analog elektron qurilmalar deb uzluksiz qonuniyat bo‘yicha o‘zgaruvchan signallar funksiyani ishlash, ӱzgartirish va kuchaytirish borasida ish olib boruvchi qurilmalarga aytiladi. Bunday qurilmalar aloqa qurilmalarida, televideniyada va teleboshqaruvda, analogli hisoblash mashinalarida, magnitafonlarda, o‘lchov asboblarida, tekshiruv apparatlarida ishlatiladi. Mikroelektronika (mitti elektronika) - elektronika sohasining tarkibiga kirgan bo‘lib, mitti elektronika mahsulotlari ustida izlanish, ishlab chiqarish, qo‘llash kabi muammolar bilan ish olib boradi. Mikroelektron mahsuloti yuqori darajali integrallangan (bir butun qilib birlashtirilgan) elektron qurilmalaridir. Integral mikrosxemaning murakkabligi uning tarkibiga kirgan elementlarga va komponentlarga bog‘liq.Integral mikrosxema yuqori darajada element va kristallarni zich qilib joylashtirilib ixcham xolga keltirilgan va ma’lum funksiyani bajaruvchi qurilmadir.Integral mikrosxemaning elementi – bu mikrosxemaning asosi yoki kristali tarkibida bo‘lib (tranzistorlar, diodlar. qarshiliklar, sig‘imlar va boshqalar) uni mikrosxemadan ajratgan holda alohida qaralmaydi va ishlatilmaydi, u mikrosxemaning ajralmas a’zosi deb qaraladi.
Uslubiy ko‘rsatma sodda va murakkab raqamli qurilmalarni ketma-ket o‘rganish uchun ierarxik strukturaga ega. Oldin kombinatsion mantiqiy sxemalarning yaratilish printsiplari va ishi, so‘ngra xotira xossalariga ega bo‘lgan qurilmalar haqida ma’lumot beriladi. Har bir o‘rganilayotgan ob’ekt bo‘yicha asosiy tushunchalar, tasnifi, shartli belgilanishi, parametrlari keltiriladi. Nazariy qismdan keyin olingan bilimlarni amaliy o‘zlashtirish- virtual stendda raqamli qurilmalarni sintez va tahlili amalga oshiriladi. O’z- o‘zini nazorat va materialni yaxshi mustahkamlash uchun har bir bo‘limning oxirida mustaqil ish uchun topshiriq va nazorat savollari beriladi.
Ushbu ko‘rsatmada asosiy raqamli qurilmalarni o‘rganish Multisim muhiti imkoniyatlaridan foydalanib kurs loyihasini loyihalashtirish bilan tugallanadi.
Mikroelektronikaning yangi ilmiy-texnik yo'nalish sifatida paydo bo'lishi va rivojlanishi, murakkab elektron uskunalarni (REE) yaratilishini ta'minlab, 60-yillarning boshlarida paydo bo'lgan inqirozli vaziyat bilan bevosita bog'liq bo'lib, ular REEni diskret elementlardan ishlab chiqarishning an'anaviy usullari ketma-ket yig'ish elektron uskunalarning kerakli ishonchliligi, samaradorligi, energiya sarfi, ishlab chiqarish vaqti va qabul qilinadigan o'lchamlarini ta'minlay olmadi.
Mavjudligining qisqa vaqtiga qaramay, mikroelektronikaning ilm-fan va texnikaning boshqa sohalari bilan o'zaro aloqasi ushbu sohaning g'ayrioddiy yuqori sur'atini ta'minladi va yangi g'oyalarni sanoat orqali amalga oshirish vaqtini sezilarli darajada qisqartirdi. Bunga ishlab chiqarish va boshqaruvni avtomatlashtirish uchun asos bo'lgan integral mikrosxemalarni ishlab chiqish o'rtasidagi o'zaro bog'liqlikning paydo bo'lishi va ushbu ishlanmalardan integral mikrosxemalarni loyihalash, ishlab chiqarish va sinovdan o'tkazish jarayonini avtomatlashtirish uchun foydalanish ham yordam berdi.
Mikroelektronikaning rivojlanishi elektron uskunalarni loyihalashtirish printsiplarida tub o'zgarishlarni amalga oshirdi va quyidagilarni o'z ichiga olgan kompleks integratsiyani qo'llashga olib keldi: tarkibiy yoki sxemali integratsiya (ya'ni, bitta funktsiya doirasi tarkibidagi sxema funktsiyalari); yuzlab va minglab tarkibiy qismlarning tartibini birlashtirish darajasi bilan tizimlarni tarkibiy qismlarga, qurilmalarga, quyi tizimlarga va bloklarga ajratishning mavjud usullari, shuningdek komponentlar, qurilmalar va quyi tizimlarning rivojlanishini muvofiqlashtirish shakllari samarasiz bo'lib qoladi; bu holda, tortishish markazi sxemalar maydoniga o'tadi, bu esa amalga oshirish usullarini tubdan qayta qurishni talab qiladi elektron tizimlar supermodul darajasida uskunalar qurilishi bilan.
O'chiriladigan dasturlash uchun o'qiladigan xotira (EPROM) integral mikrosxemalar ikki qatorli paketlar. Bular paketlar ko'rsatadigan shaffof oynaga ega bo'ling o'lmoq ichida. Oyna chipni ta'sir qilish orqali xotirani o'chirish uchun ishlatiladi ultrabinafsha nur.
Xotira bloklarini, qo'llab-quvvatlovchi sxemani va integral mikrosxemani ulaydigan ingichka kumush simlarni aks ettiruvchi EPROM xotira mikrosxemasining qadoqlangan oyoqlari
To'rt qatlamli planirovka qilingan integral mikrosxemaning virtual tafsilotlari mis aloqasi, polisilikon (pushti), quduqlar (kulrang) va substratgacha (yashil)
An integral mikrosxema yoki monolitik integral mikrosxema (shuningdek, TUSHUNARLI, a chipyoki a mikrochip) to'plamidir elektron sxemalar ning bitta yassi qismida (yoki "chip" da) yarim o'tkazgich normal bo'lgan material kremniy. Ning integratsiyasi katta raqamlar kichik MOS tranzistorlari kichik mikrosxemaga aylantirilgan diskretlarga qaraganda kichikroq, tezroq va arzonroq buyurtmalar sxemalarini keltirib chiqaradi elektron komponentlar. IC ommaviy ishlab chiqarish qobiliyat, ishonchlilik va qurilish bloklari yondashuvi integral mikrosxemalar dizayni diskret yordamida loyihalash o'rniga standartlashtirilgan IClarning tezkor qabul qilinishini ta'minladi tranzistorlar. IClar endi deyarli barcha elektron uskunalarda qo'llaniladi va dunyoni tubdan o'zgartirib yubordi elektronika. Kompyuterlar, mobil telefonlarva boshqa raqamli maishiy texnika hozirgi kunda zamonaviy jamiyatlar tuzilishining ajralmas qismlari bo'lib, ular IClarning kichikligi va arzonligi tufayli amalga oshirildi.
Integral mikrosxemalar texnologik yutuqlar bilan amaliylashtirildi metall-oksid-kremniy (MOS) yarimo'tkazgich moslamasini ishlab chiqarish. 1960-yillarda paydo bo'lganidan beri mikrosxemalar hajmi, tezligi va hajmi bir xil o'lchamdagi chiplarga tobora ko'proq MOS tranzistorlarini sig'diradigan texnik yutuqlar tufayli juda o'sib bordi - zamonaviy chip ko'plab milliardlab MOS tranzistorlariga ega bo'lishi mumkin. odam tirnoqining kattaligi. Taxminan quyidagi yutuqlar Mur qonuni, bugungi kunda kompyuter chiplari 1970-yillarning boshlaridagi kompyuter chiplari hajmidan millionlab marta va tezligidan minglab baravar ko'p bo'lishini ta'minlash.
IClar ikkita asosiy afzalliklarga ega diskret davrlar: xarajat va ishlash. Narxlari past, chunki mikrosxemalar barcha komponentlari bilan birlik sifatida chop etiladi fotolitografiya bir vaqtning o'zida bitta tranzistor qurishdan ko'ra. Bundan tashqari, qadoqlangan IClar diskret davrlarga qaraganda ancha kam materialdan foydalanadi. Ishlash darajasi yuqori, chunki IC tarkibiy qismlari tez o'zgaradi va kichik o'lchamlari va yaqinligi sababli nisbatan kam quvvat sarflaydi. IClarning asosiy kamchiliklari ularni loyihalash uchun yuqori xarajatdir va uydirma talab qilinadi fotomasklar. Ushbu yuqori boshlang'ich narx IClar faqat qachon tijorat maqsadlarida foydalanish mumkinligini anglatadi yuqori ishlab chiqarish hajmi kutilmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: |