Yun kota chuqur uyqu, komatoz holat hayotga xavf

---

Koma

Koma (yun. kota — chuqur uyqu),

komatoz holat — hayotga xavf

tugʻdiruvchi holat; markaziy nerv

sistemasi faoliyatining izdan chiqishi,

butunlay hushdan ketish, tashki

taʼsirotlarga javob bermaslik va

organizmning hayot uchun muhim

funksiyalari boshqarilishining buzilishi

bilan ifodalanadi. Odatda, K.dan oldin

koma oldi holati kuzatiladi, bunda nafas

olish va tomirlar tonusi oʻzgaradi, puls

sekinlashadi, issiqlikni idora etish

---

(termoregulyasiya) boʻziladi. Markaziy

nerv sistemasi kasalliklari (insult, miya

oʻsmasi, bosh miyaga qon quyilishi, miya

koʻpchishi va boshqa jarohatlar), baʼzi

yuqumli kasalliklar (infeksi-on meningit,

ensefalit), shuningdek, buyrak va jigar

kasalliklarida turli zaharlarnishlar

(doridan, alkogoldan) K.ga sabab boʻladi.

K.ning qanday yuzaga kelishidan qatʼi

nazar, uning asosida bosh miya poʻstlogʻi

faoliyatining buzilishi (bosh miyada qon

hamda orqa miya suyuqligi aylanishining

buzilishi, miya ichki bosimining koʻtarilishi,

minerallar va kislota-ishqor

muvozanatining aynishi va boshqa pa-

tologik jarayonlar yotadi. K. holati turli

kasalliklarning oʻziga xos alomatlari bilan

---

kechadi. K.ning miya K.si, uremik K.,

buyrak K.si kabi turlari bor. Lekin "K."

termini aksari qandli diabet oqibatida

kelib chiqadigan ogʻir holatni ifodalash

uchun ishlatiladi (diabetik K.). Ogʻir K.

terminal holat hisoblanadi. Davo K.ga

sabab boʻlgan omilni bartaraf etishdan

iborat. K. xrlatidagi bemor darhol

kasalxonaga yotqiziladi va zudlik bilan

tegishli davo choralari koʻriladi.

[1]

1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-

yil

Manbalar