Yuk tashish korxonalarida tashish ishlari o'quv amaliyotidan o'quv-uslubiy qo'llanma

Yopiq ( shuningdek qavatli)-
Bunkerli,silos uchun, shuningdek sochiluvchan yuklar uchun elevatorli -
Rezervuar - (yer osti va yer usti ;quyuluvchi,suyuq yuklar uchun)
Muzlatgichlar – ( tez buzuluvchi yuklar uchun )
Yuklarni saqlash muddatiga qarab:
Tegishligiga qarab:

• 
  Idora – (tashkilot, korxonalarga tegishli)
  
• 
  Umumfoydalanish – (barcha yuk jo’natuvchi va qabul qiluvchilarning yuklarini qabul qilish va jo’natish )
  
• 
  Avtomatlashgan - ( alohida toifadagi omborxonalar hisoblanib, ko’tarish - transport ishlari mashina va mexanizmlari yordamida bajariladi).
  

Umumfoydalanish ATT ixtiyorida turli xildagi yuklarni saqlash, qabul qilish, tarqatish- jo’natish uchun mo’ljallangan omborxonalar bo’lishi mumkin. Bunday omborxonalar, turli mijozlarning yuklarini shaharlararo yo’nalishda tashishni tashkil qiluvchi yuk bekatlarida bo’ladi.
Yuklarni omborxonalarda saqlash, ortish- tushirish ishlarini bajarganligi, saralanganligi uchun buyurtmachidan mavjud ta’riflar asosida haq olinadi.

Saqlanadigan yuk turi	O’rtacha saqlash muddati,sutka	Nagruzka, kPa	Maydondan foydalanish koeffitsiyenti
tarali-donali	3-4	6-20	1.5-1.8
Konteynerlar	3-4	6	1.4
yog’och	5-10	15	1.3
uyib olinuvchi	5-10	20	1.2

Omborxonalardan foydalanish
Omborxonalar quyidagi texnik- foydalanish talablariga mos kelishi kerak:

• 
  Yuklar saqlanadigan joylar o’lchamlarining talabga mos kelishi;
  
• 
  Kam mehnat va vositalar sarf qilingan holda, ortish-tushirish ishlarini majmuaviy-mexanizatsiyalash;
  
• 
  Qulay ravishda kirish-chiqish yo’laklari, ortish-tushirish vositalari mavjud bo’lishi;
  
• 
  Yilning, sutkaning istalgan vaqtida ortish – tushirish va ombrxona ishlarini tez va sifatli bajarilishini ta’minlash;
  
• 
  Texnika xavfsizligi va yong’in xavfsizligiga to’liq javob berishi;
  

Ba’zi turdagi omborxonalar, asosan universal, rampalar bilan jihozlanishi kerak. ( rampalar- transport vositalariga ortish balandligi darajasida 1300mm katta bo’lmagan,qattiq qoplamali maydonchalar)
Hid tarqatuvchi, chang chiqaruvchi yuklar bilan hid sezuvchi va chang yutuvchi yuklarni bir joyda saqlashga ruxsat etilmaydi. (oziq-ovqat mahsulotlari-tamaki). Og’ir yuklar ortish-tushirish ishlari bajariladigan joyning yaqiniga joylashtiriladi.
Kimyoviy, portlovch, zaharli yuklarni saqlash o’ta ehtiyotkorlik bilan tashkil qilinishi kerak. Bunday turdagi yuklarni saqlash, ortish-tushirish ishlarining maxsus qoidalari mavjudki, buni har bur transport va omborxona xodimi juda yaxshi o’zlashtirgan bo’lishi kerak. Yuk tashqi holati tekshirilib, saqlash uchun qabul qilinadi ( tarasini ochmay)
Tara og’irligi qabul qilingan yukning umimiy og’irligiga ( brutto og’irligi)
kiradi.Yukni qabul qilgandan boshlab, omborxona javobgarlikni to’liq bo’yniga oladi. Omborxonada saqlash davomida yukning buzilish alomatlari aniqlansa, darhol kerakli choralar ko’rish uchun yuk jo’natuvchilar ogohlantiriladi.
Yukni omborxonada saqlash uchun olinganini tasdiqlovchi asosiy hujjat bu – omborxona kvitantsiyasi hisoblanadi.
Avtomobil transportida yuklar tashilganda – yuklarning vaznini o’lchash uchun – tovar tarozilari; avtomobil tarozilari; ba’zi hollarda esa vagon tarozilaridan foydalaniladi.
Umum maqsadda foydalaniladigan tovar tarozilari – alohida partiyali tarali va donali yuklarni o’lchashda qo’llaniladi.