|
“Viktorina” mashqi (15 daqiqa)
32
Maqsad:
•
Ishtirokchilarning sog‘lom turmush tarzi haqidagi bilimlarini kengaytirish;
•
Ishtirokchilarda jamoaviy ruhni shakllantirish;
•
Mavzuga kirishni tashkillashtirish.
Jihozlar
: Savollar ro‘yxati, ballarni yozish uchun flip-chart (yoki vatman) va markerlar.
Tashkil topgan guruhlarga galma-galdan savollar berishingizni ayting va har bir to‘g‘ri
javob uchun bir balldan berilishini ta’kidlang. Agar 3 gacha sanalgunicha komanda javob bera
olmasa, navbatdagi jamoa o‘z variantini aytishi mumkin.
1.
Ertalab kunini bu harakatlardan boshlagan insonga yig‘ilish va ishchan kayfiyatga
kirishishiga kamroq vaqt ketadi. Bu qanday harakatlar? (Ertalabki badantarbiya).
2.
Tana tozaligi haqidagi fan (Gigiyena).
3.
Organizmni sovuqlik yordamida mashq qilish (Chiniqish).
4.
Insonga energiyani nima beradi? (Oziq-ovqat).
5.
Inson organizmidagi bu “Jasur askarlar” kasallik chaqiruvchi bakteriyalar bilan
mardonavaor “jang”ga kirishadi (Antitelolar).
6.
Hozirgi zamonaviy tibbiyotning asoschisi, buyuk o‘zbek allomasi? (Ibn Sino).
7.
Bu mashg‘ulot tabiiy massaj hisoblanadi, mushaklar tonusini kuchaytiradi, yurak ishini
yaxshilaydi (Suzish).
8.
Uni hech qanday pulga sotib olib bo‘lmaydi (Sog‘liq).
9.
Qaysi meva, sabzavot va o‘simliklar shamollashda yordam beradi? (Malina, limon,
sarimsoqpiyoz, moychechak, isiriq, zanjabil/imbir, zarchava/kurkuma).
10.
Nima uchun kiyim-bosh, oyoq kiyim bilan almashinib bo‘lmaydi? (Teri kasalliklari,
infeksion kasalliklarni yuqtirib olish, bitlar va zamburug‘larni yuqtirib olish mumkin).
11.
Infeksiyani olib o‘tuvchi juda kichik organizm (Bakteriya).
12.
Bu holatda odamlar o‘z umrining uchdan birini o‘tkazadilar. Qadimgi Xitoyda eng og‘ir
qiynoqlardan biri bu narsaga yo‘l qo‘ymaslik bo‘lgan. Bu qanday holat? (Uyqu).
13.
Odam organizmida faqat quyosh nurlari yordamida ishlab chiqariladigan vitaminni
ayting.
(Vitamin D).
14.
O‘z kasbining yetuk mutaxassisi bo‘lish uchun qiziquvchanlik, mehnatsevarlik, maqsadga
intiluvchanlik, qat’iyatlilik, o‘ziga ishonch va .... kerak. Bu nima? (Yetuk sog‘lomlik)
15.
Odam organizmining normal faoliyati uchun bu moddadan kuniga 2,5 kilogramm zarur
(Suv).
16.
Bular shunday moddalarki, ulardan kuniga atigi bir necha milligrammi yetarli. Lekin
ularsiz inson kasal bo‘ladi va tez charchaydi. Ularning nomi lotincha “hayot” so‘zidan
olingani bejiz emas (Vitaminlar, vita - hayot).
17.
Shaxsiy gigiyena predmetini ayting – undan kuniga 2 martadan kam foydalanmaslik
kerak (Tish cho‘tkasi.)
18.
Bunday suv o‘z tarkibi bilan tuzlar, makro va mikroelementlarning murakkab
kompleksini tashkil etadi va ularni “tirik suv” deb bejiz atashmaydi (Mineral suv).
19.
Temir moddasiga boy meva (Sarimsoqpiyoz).
20.
Organizmning qarishini kechiktiruvchi sabzavot bor (Sabzi).
Endi jamoalarga oxirgi savollar va ball bo‘lishini ayting va agar jamoa bu savolga javob
topa olsa, o‘zi jamlagan ballarga yana shuncha ball qo‘shilishini va agar javobini topa olmasa,
umuman ballarsiz qolishini tushuntiring.
1.
Nima uchun insonning qon bosimini qo‘lda o‘lchanadi? Oyoqda o‘lchasa ham
bo‘ladimi? (Javob: qon bosimini yurak tengligi darajasida o‘lchanadi, oyoqlar ancha pastda,
shuning uchun u yerda qon bosimi yuqoriroq, va u odam bo‘yiga ham bog‘liq bo‘ladi).
2.
Inson organizmidagi eng mustahkam to‘qima (tish emali).
3.
Qachon odamning tanasi taxminan yarim sm ga uzunroq bo‘ladi? (uyqu paytida).
4.
Tanamizdagi bu organning massasi tanamizning qirq oltidan bir qismini tashkil etadi,
fillarda esa besh yuz oltmishdan bir qismini (miya).
G‘olib guruhni rag‘batlantirib qo‘yishni unutmang.
33
“
Salomatlik uchun asosan quyid
agi yetti narsani mo‘tadil qilishga ko‘proq e’tibor berilishi
kerak: mijozni mo‘tadil qilish, yeyiladigan va ichiladigan narsalarni tanlash, gavdani
chiqindidan tozalash, to‘g‘ri tuzilishni saqlash, burunga tortiladigan havoni
yetarli va yaxshi
qilish, kiyimli narsalarni yaxshilash, jismoniy
va ruhiy harakatlarni mo‘tadil qilish
- shu
harakatlar jumlasiga ma’lum darajada uyqu va uyg’oqlik ham kiradi.”
Abu Ali ibn Sino
Do'stlaringiz bilan baham: |
