Yopik gorizontal drenajlarni qurish 2 xil usulda bajariladi.
1)Yarim mexanizasiyalashgan usulda.
2)To’liqmexanizasiyalashgan usulda
U yoki bu usulni tanlash tuproq’mexaniqtarkibiga, sizot suvlari sathiga va mashina, mexanizmlar borligiga qarab olinadi.
1-usul tabiiy holda hc.c tdr. bo’lsa sopol quvurlar yotqizishda ham ishlatiladi.
Yopiq’yotiqdrenajlar ishlab chiqilgan VSN - S - Z - 79 «Sug’oriladigan erlarda gorizontal drenaj qurish bo’yicha instruksiya» ga asosan quriladi. Drenajni qurish usuli, ular texnologiyasi geologik, gidrogeologik va topografik sharoitga asoslanib texnik loyihada ko’rsatiladi va u yuqoridagi instruksiyaga asosan texnik - iqtisodiy jihatdan asoslanadi.
1-usul keng transheyali yoki tokcha usuli deyiladi. Bunda Ntr = 3,5 .. 4 m bo’ladi.
Oq’uvchan tuproq’larda va hc.c ( 3,5 m bo’lganda tor transheyali usul qo’llaniladi.
Transheyasiz usul esa oquvchan va emiriluvchi tuproq’larda, sizot suvlari yuqori joylashganda, chuqurligi "qorito" dan 2,5 m gacha chuqurlikda bo’lgan drenajlarni qurishda ishlatiladi.
Drenaj qurish kompleks mexanizasiyalashgan maxsus suv xo’jaligi tashkilotlari (MKK, MIB) orqali bajariladi. Bunda drenaj yotqizadigan mashina, ekskavator-draglayn kabi mexanizmlar qo’llaniladi.
Tor transheyali usulda drenaj yotqizishda taxminiy texnologik majmua quyidagilarni o’z ichiga oladi:
1)D3-77S skreper yordamida yoki DZ-18 buldozerda o’simlik qatlamini olib tashlash.
2)Tyoki slangan trassa bo’ylab skreper yordamida qorito yasash.
3)Quvur va qurilish konstruksiyalarini Kraz - 258 yuk avtomobili yordamida ob'ekt yonidagi omborga tashib kelish.
4)Quvur va materiallarni ombordan ish joyiga tashib kelish (2-o’qli tirkama yordamida).
5)Filtr materialini karerdan omborga va drenaj yotqizuvchi mashinaga olib kelish (samosval).
6)Quvur yotqizish bilan birga filtr o’rnatish va qayta ko’mish. Drenajlarni yotqizishda quyidagi mexanizmlardan foydalaniladi.
ED - 3.0A, ETS - 406, BDM - 301A - transheyasiz usulda.
E-652 - keng transheya usulda.
7)Qayta ko’mish va zichlash.
Bulardan tashqari oraliqoperasiyalar ham bajariladi, ya'ni: kirish sho’rfi-drenaj yotqizadigan mashina ishchi organini loyihaviy chuqurlikka tushirish uchun.
-kuzatish quduqlari uchun kotlovan qazish.
-qo’yilish inshooti o’rnatish.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1.Axmedov X.A. Zax q’ochirish melioratsiyasi. Toshkent., «O’kituvchi»., 1975.
2.Axmedov X.A. Sug’orish melioratsiyasi. Toshkent., «O’kituvchi»., 1977.
3.Kostyakov A.N. Osnov meliorasii. M., «Seldxozizdat», 1960.
4.Raximbaev F.M. Shukurlaev X.I. «Zax q’ochirish melioratsiyasi»., Toshkent., «Mehnat»., 1996 .
5.Raximbaev F.M. Hamidov M.X. «Q’ishloq’ xo’jalik melioratsiyasi»., Toshkent., «Mehnat», 1996 .
Do'stlaringiz bilan baham: |