Yo’nalishga kirish

Venera - Zuxra - “tong yulduzi”. 
Qadim  rim  mifologiyasida  sevgi  xudosining  nomi  “Venera”  deb 
yuritiladigan bu planetaning Quyoshdan o'rtacha uzoqligi 108 million kilometrdir. 
Zuxra orbitasi bo'ylab sekundiga 35 kilometrli tezlik bilan xarakatlanib, 225 kunda 
Quyosh atrofida bir marta to'la aylanib ulguradi. 
Ravshanligi  jihatidan  Quyosh  va  oydan  keyin  turadigan  bu  sayyora,  juda 
qadimdan  kishilar  diqqatini  o'ziga  tortib,  “qo'zg’almas”  yulduzlar  fonida 
harakatlanishi birinchi bo'lib sezilgan “adashgan” yoritkichdir. 
1610  yildayoq  G.  Galiley  bu  planetani  o'zi  yasagan  teleskopda  kuzatib,  oy 
kabi turli fazalarda bo'lishini ko'rdi. Bu xodisa, zuxra ham oy kabi sferik shakldagi 
osmon jismi ekanligining dastlabki isboti edi. Zuxraning kattaligi salkam Еrnikicha 
bo'lib, diametri 12 ming 100 kilometrni tashkil qiladi. 
1761  yil  6  iyunda  astronomlar  “tong  yulduzi”  bilan  bog’liq  fizik  bir 
hodisaning guvohi bo'ldilar: sayyoraning harakati Quyosh diskida proektsiyalandi. 
Bunday  g’aroyib  xodisani  kuzatish  taniqli  rus  olimi  M.  V.  Lomonosovga  ham 
nasib  qilgan  ekan.  Olim  Veneraning  Quyosh  diskidan  o'tishini  kuzatayotib, 
sayyora qalin atmosfera bilan qoplanganligini aniqladi. Uzoq yillar davomida ana 
shu  qalin  atmosfera  -  “paranji”  misol  zuxraning  haqiqiy  jamolini  bizdan  yashirib 
kelardi. 
Kezi  kelganda  shuni  aytish  kerakki,  Veneraning  Quyosh  diskiga 
proektsiyalanib o'tishi, juda kam uchraydigan hodisa bo'lib, Lomonosovning XVIII 
asrdagi eslatilgan kuzatishidan so'ng atiga 3 martagina kuzatildi; navbatdagi o'tishi 

---

Konchilik sohasiga kirish