Yo. Abdullayev, T. Qoraliyev, sh. Toshmurodov, S. Abdullayeva



Download 1,71 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/500
Sana31.12.2021
Hajmi1,71 Mb.
#233999
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   500
Bog'liq
bank ishi

 

 

 

9-chizma. Pul muomalasi turlari. 

 

 



Elektron pul – hisob-kitoblarni elektron hisoblash mashinalari yordamida 

bajarish uchun qo‘llaniladigan kredit pullarining eng so‘nggi turi, kredit kartoch-

kalariga o‘xshagan pul. 

Pul muomalasi  – pulning tovar va xizmatlar oldi-sotdisi jarayonida o‘z 

funksiyalarini bajarishdagi uzluksiz harakatidir. 



Pul muomalasi 

Naqd pul muomalasi 

Naqd bo‘lmagan pul 

muomalasi 




 

53

Naqd pul bankdan chiqqach, korxona, tashkilotlar kassasiga va 

aholi qo‘liga o‘tadi. Oldi-sotdi va to‘lov harakatlari bajarilgach, yana 

bankka qaytadi.  



Naqd bo‘lmagan pul muomalasiga firma, korxona, tashkilotlar va 

aholining bankdagi hisobida turgan pulining harakati kiradi va bunday 

muomala: 

–  chek; 

–  kredit kartochkasi; 

–  veksel; 

–  to‘lov topshiriqnomasi; 

–  to‘lov talabnomasi; 

– akkreditiv va boshqa vositalar harakati shaklida olib boriladi.  

Xullas, pul takror ishlab chiqarishga xizmat qiladi. U doimo aylan-

mada, muomalada (harakatda) bo‘ladi. Jamiyatdagi pul muomalasi (ay-

lanmasi) moddiy aylanmasini, ya’ni yaratilgan mahsulotlar va xizmatlar 

harakatini bildiradi. Muomaladagi pul harakati pul muomalasi qonuni 

bilan muvofiqlashtiriladi. Bu qonunning mohiyati quyidagicha: 

 

 

 



Aytaylik, quyidagilar aylanmasi (muomala) da bo‘lsin: 

100 kg apelsinning narxi 1 dollar; 

50 kg uzumning narxi 2 dollar; 

1 ta erkaklar kostyumining narxi 100 dollar; 

Shundan barcha tovarlarning umumiy bahosi: 

 

100   1 + 50   2 +1   100 = 300 dollar bo‘ladi. 



 

Agar 100 dollar qayd qilingan tovarlarning harakatini uzluksiz ta’-

minlashga xizmat qilsa, u holda 100 dollar uch marta aylanmasida bo‘-

lib, jami 300 dollarlik tovarlarni sotishga xizmat qilgan bo‘ladi. Shunday 

qilib, mazkur tovar muomalasini ta’minlash uchun 100 dollarlik pul 

miqdori zarur bo‘ladi:  




Download 1,71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   500




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish