Yo. Abdullayev, T. Qoraliyev, sh. Toshmurodov, S. Abdullayeva

[3]. «Bank» so‘zi italyancha «Banca» so‘zidan olingan bo‘lib, 

«stol», aniqrog‘i «pulli stol» degan ma’noni anglatadi. XII asrlarda Ge-

nuyada pul almashtiruvchilarni «Bancherii» deb atashgan. Agar puldor-

lardan birortasi ishonchni oqlamasa va o‘z ishiga mas’uliyatsizlik qilsa, 

u o‘tirgan stolni sindirib tashlashgan va uni «Banco rotto», ya’ni 

«bankrot» deb atashgan. Bugungi kunda bizga ma’lum bo‘lgan «bank-

rot» so‘zi ham italyancha «Banca rotto» so‘zidan olingan. 

 

 

 

---

 

6

1-jadval. 

Bank va uning turlari 

 

t/r  Turkumlash belgilari 

Bank turlari 

1.  Vakolatiga 

qarab 

 

emissiya qiluvchi banklar 

 

tijorat banklari 

 

investitsion banklar 

 

universal banklar 

2.  

Operatsiyalarni bajarish 

xarakteriga qarab 

 

tarmoqlar bo‘yicha  

 

mijozlar tarkibi bo‘yicha 

 

miqdor bo‘yicha 

 

regionlar bo‘yicha xizmat qiluvchi banklar 

3.  

Mulk shakliga qarab 

 

ixtisoslashgan (masalan, ipoteka) banklar 

 

davlat banklari 

 

aksioner (hissador) banklar 

 

xususiy banklar 

 

aralash banklar 

4.  

Faoliyat miqyosiga 

qarab 

 

bank konsorsiumlari 

 

yirik banklar 

 

o‘rta banklar 

 

mayda banklar 

5.  

Xizmat qilish sohasiga 

qarab 

 

mahalliy (regional) banklar 

 

regionlararo banklar 

 

milliy banklar 

 

xalqaro banklar 

6.  

Sho‘balar soniga qarab 

 

sho‘basi bor banklar 

 

sho‘balari yo‘q banklar 

 

 

O‘zbekiston Respublikasining «Banklar va bank faoliyati to‘g‘ri-

sida»gi qonunida bankka quyidagicha ta’rif berilgan: 

«Bank – tijorat tashkiloti bo‘lib, bank faoliyati deb hisoblanadigan 

quyidagi faoliyat turlari majmuyini amalga oshiradigan yuridik shaxsdir: 

 

yuridik va jismoniy shaxslardan omonatlar qabul qilish; 

 

qabul qilingan mablag‘lardan tavakkal qilib kredit berish;  

 

investitsiyalash uchun foydalanish; 

 

to‘lovlarni amalga oshirish

1

. 

                                    

1

 O‘zbekiston Respublikasining “Banklar va bank faoliyati to‘g‘risida”gi Qonuni, 3-bet – T.: Adolat,  

2003. 

---

 

7