Yo. Abdullayev, T. Qoraliyev, sh. Toshmurodov, S. Abdullayeva

Bankda menejmentning holati ham uning likvidligini aniqlab be-

ruvchi muhim omillardan hisoblanadi. Boshqaruv samaradorligi quyi-

dagilarda o‘z aksini topadi: 

 

bank siyosatining mavjudligi va pishiqligi; 

 

bankning yuksak darajadagi joriy va strategik vazifalarini amalga 

oshirish imkoniyatiga ega bo‘lgan tashkiliy maqbul tarkibi; 

---

 

157

 

aktiv va passiv operatsiyalarni boshqarishning ishlab chiqilgan 

mavjud mexanizmi; 

 

mas’ul qarorlarni qabul qilish imkoniyatlari va h.k. 

Imij, ya’ni nufuzning yuqori bo‘lishi mazkur bankka boshqa bank-

larga nisbatan o‘z faoliyatidagi mavjud kamchiliklarni oson va zudlik 

bilan bartaraf etishga, bo‘sh mablag‘larni jalb qilishga, depozitlar barqa-

rorligini ta’minlashga imkon yaratadi. 

[101]. Bank likvidliligini boshqarish deganda likvidlik darajasini 

hamda bank faoliyatining barqarorligi va ishonchliligini ta’minlash 

borasidagi siyosat tushuniladi. Bu siyosat likvidlikni boshqarish bo‘yi-

cha asosiy holatlarni qamrab oladi hamda bankning turli xil moliyaviy 

vositalarni qo‘llashga nisbatan munosabatini, masalan, turli moliyaviy 

vositalardan foydalanishni aniq ifoda etadi. 

Likvidlikni boshqarish siyosati bank boshqaruvi tomonidan ishlab 

chiqiladi va bank Kengashi tomonidan tasdiqlanadi. Bunda likvidlikni 

boshqarish bo‘yicha qarorlar bank Kengashida muntazam ravishda ko‘-

rib boriladi. Har bir bankda resurslarni boshqarish qo‘mitasi tuziladi 

hamda unga likvidlikni samarali boshqarishni ta’minlash maqsadida 

bank turli bo‘linmalari faoliyatlarini muvofiqlashtirish majburiyati yuk-

latiladi. Qo‘mita tarkibiga bankning asosiy tarkibiy bo‘linmalari rah-

barlari kiradi. Unga bank Boshqaruvi raisi rahbarlik qiladi. 

Resurslarni boshqarish qo‘mitasi haftasiga kamida bir marta biznes 

reja va bank faoliyatining iqtisodiy sharoitiga asoslanib resurslarga 

bo‘lgan joriy va istiqboldagi ehtiyojlarni ko‘rib chiqish uchun yig‘iladi. 

Qo‘mita qarorlari bank bo‘linmalari tomonidan amalga oshirilishi lozim 

bo‘lgan tezkor va strategik tavsiyanomalar ko‘rinishida bo‘ladi. 

Likvidlikni samarali boshqarish quyidagi omillar ta’sirida ta’min-

lanadi: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bank likvidligini boshqarishni yo‘lga qo‘yishda quyidagi omillarni 

 

 

bank va uning atrofidagi muhitning o‘ziga xos xususiyatlarini hisobga 

oluvchi, aniq ifodalangan va hujjatlashtirilgan likvidlikni boshqarish siyo-

satining mavjudligi; 

 

bankning turli bo‘linmalarining muvofiqlashtirilganligi; 

 

bank likvidlik holatining monitoringi vazifalari yuklangan bo‘linmaning 

mavjudligi; 

 

ma’lumotlar bazasini shakllantirish hamda bankning aktiv va passiv 

holatlarini tahlil qilish uchun axborot tizimining mavjudligi.  

---

 

158

tahlil qilgan holda qarorlar qabul qilishi kerak: 

 

joriy likvidlik holati; 

 

resurslarga bo‘lgan talabning davriy o‘zgarib turishi; 

 

resurslarga bo‘lgan talablarning mo‘ljallanayotgan o‘zgarishlari; 

 

resurslar manbalari. Rahbariyat banklararo bozorda aktivlarni 

sotish va xarid qilishni yoki boshqa manbalarni tanlashi lozim. 

 

resurslarning qiymati;