Yillarda psixologiya masalalari (I. P. Pavlov, oliy nerv faoliyati, Butun Ittifoq kengashi) Javob

92. Parapsixologiya psixologik bilim turi sifatida
Javob: Psixologik bilimlarning beshinchi manbai - parapsixologiya, ezoterik bilim turiga kiradi. «Ezoterik bilim» so’zma-so’z faqat tanlangan kishilarning maxsus doirasi uchun mavjud bo’lgan bilimlarni anglatadi. Ezoterikaga ekstrasensor bilish, sezuvchanlik, telepatiya, xiromantiya, yoga usullari, astrologiya kiradi. Ruhiy hodisalar olamiga oid ezoterik bilimlar majmuasi ko’pincha parapsixologiya deb ataladi. Ularni olish usullarining sirligi, an’anaviy ilmiy tamoyillar asosida tushuntirish imkoniyatining yo’qligi bunday bilimlarga xosdir. Bunday bilimlarning to’g’riligini isbotlash usullari aniq va tizimli emas. Ishonchlilik - haqiqatning asosiy mezoni. Bu bilimning xususiyatlari: dunyoqarashning yaxlitligi, konkretlik va noaniqlikning kombinatsiyasi, xulosalarning amaliyligi, maxfiy bilimlarga tayanish. Ezoterik psixologik bilimlarning ishonchliligini ilmiy tekshirish inson ruhiy dunyosi haqidagi ma’lumotlarni sezilarli darajada to’ldirishi mumkin. Xususan, professor V.N. Drujinin aytganidek, munajjimlar bashorati muhim psixologik ma’lumotlarni o’z ichiga olishi mumkin. Ko’p yillar davomida parapsixologiya akademik psixologlar tomonidan tan olinmagan yoki hatto eslatib o’tilmagan; uni fan deb atash huquqidan mahrum qilishdi. Parapsixologik jamiyat psixologiya hamjamiyatidan ajralib turardi. So’nggi ikki-uch o’n yillik ichida bu holat sezilarli darajada o’zgara boshladi. Bugungi kunda parapsixologik hodisalarning haqiqatini tubdan inkor etadigan olimlar soni unchalik ko’p emas va parapsixologik tadqiqotlar materiallari hatto psixologiyaning akademik kurslariga kira boshladi.