Yil O’zbekiston respublikasi qishloq va suv xo’jaligi vazirligi samarqand qishloq xo’jaligi instituti

Mashq – 1.
Misning elektrokimyoviy ekvivalentini, Faradey sonini va elektron zaryadini aniqlash.
1. Mis plastinkaning sirti jilvir qog’oz bilan tozalangach, tarozida massasi o`lchanadi.
2. Quyidagi sxema bo`yicha zanjir tuziladi (massasi o`lchangan plastinka tok manbaining manfiy qutbiga ulanadi).
3. O`qituvchi zanjirni tekshirgach kalit bilan zanjir ulanadi va eletroliz jarayoni yuz berishini kuzatish uchu uchun ma’lum vaqt belgilanadi. Reostat bilan tok kuchi 1A qilib qo’yiladi va butun tajriba davomida saqlanadi.
4. 20 - 30 daqiqadan so`ng zanjir uziladi. Katodga ulangan plastinkani eritmadan ohista chiqarib, ventilyator yoki elektroplitka yordamida quritiladi va massasi m<sub>2</sub> o`lchanadi.
5. (6) formulaga binoan dan elektrokimyoviy ekvivalent qiymati Kl larda hisoblanadi, bunda m = m₂ - m₁ bo`ladi.
6. Misning atom massasi A = 63,54 g/mol, valentligi z = 2 ekanligini hisobga olib (5) formulaga asosan
dan Faradey soni aniqlanadi .
7. Faradey soni F, elektr zaryadi va Avagodro doimiysi N_A ni bog`lovchi quyidagi munosabatdan:

Elektr zaryadi aniqlanadi
Mashq - 2.
Ionlar harakatchanligini elektroforez usuli bilan o`rganish.

1. 
   Elektroforez qurilmasining tuzilishi bilan tanishing.
   
2. 
   Elektroforez qurilmasining idishini gorizantal holga keltirib, ichiga bufer eritmasini soling.
   
3. 
   Xromografik qog`ozdan tasma kesib, uni ramka ustiga quying, uchlarini bufer eritmasiga botiring.
   

4. Mikropipetka yordamida fotoplastinkaga tekshirilayotgan eritmadan bir necha tomchi tomizing va fotoplyonka qirrasi bilan xromotografik o`tkazing. Shu joyni qalam bilan belgilang. Shundan so`ng idishni qopqog`i bilan yoping.

4. 
   Tok manbaini ulab ishchi kuchlanishni o`qituvchining nazorati ostida o`rnating. Soatga qarab 20 - 30 daqiqa vaqt o`tgach, manbani uzib tasmani chiqaring va ionlar ko`chirish X ni shtangensirkul bilan aniqlang. (2) formulaga asosan ionlar harakatchanligini hisoblang. Olingan natijalarni quyidagi jadvalga yozing.
   

1-jadval

T/r	Х,мм	,mm			B
1
2
3
4
O’rtacha