Yetuklik davri ijtimoiy, psixologik va psixofiziologik tomonlari

Yetuklik davrining birinchi bosqichiga 28–35 yoshlardagi erkak va

ayollar kiradi. Yetuklik davrida inson kuch-qudratini, qobiliyati, aqlzakovati
va ichki imkoniyatlarini ijtimoiy faoliyatga, jamoat ishlariga to‘la
safarbar qila oladi. Yetuklik davrida jismoniy va aqliy imkoniyatlardan
to‘liqroq foydalanish ko‘nikmasi paydo bo‘ladi. Bu holat muayyan
ko‘nikma, malaka va mahorat asosida ro‘y beradi.
Umuman, kamolot bosqichidagi odamlar istiqbolli reja bilan
yashashga harakat qiladilar. Ular tinchlik, totuvlik, dunyo lazzatlaridan
oqilona foydalanish tuyg‘usi bilan yashaydilar.


Yetuklik davrining ikkinchi bosqichga 36–55 (60) yoshlardagi erkak

va ayollar kiradi. Mazkur davrda insonda yangi xislat namoyon bo‘ladi.
Turmushning ikir-chikirlari, ijtimoiy hodisalarga vazmin, sabr-toqat bilan,
hayot tajribasiga suyangan holda munosabatda bo‘linadi.
Yetuklik davrining ikkinchi bosqichida qarilik alomatlari ko‘proq
o‘rin egallay boradi, uning boshlanish nuqtasi 45–50 yoshlardir. Bu
odamlarda turlicha kechadi.

— Yetuk insonning psixologik va psixofiziologik rivojlanishi

qarama-qarshi va murakkab strukturaga ega bolib, bilish qo­
biliyati va alohida funksiyalar funksional darajasining susayishi,
barqarorlashishi va kuchayishi jarayonlarining almashishini (bir-
galikda kelishini) kuzatish mumkin. Aniqlangan qonuniyat ney-
rodinamik, psixomotor xarakteristikalarga verbal va noverbal in­
tellekt, xotira kabi oliy psixik funksiyalarga xosdir.
— Rivojlanishning geteroxronligi (bir xilda kechmasligi) — in­
sonning individ, shaxs va faoliyat subyekti sifatida yutuqlari va
rivojlanish darajasi mos kelmaydi.

GLOSSARIY
Yosh — individning ma’lum aniq vaqtda belgilangan psixik taraqqiyotining bosqichi. Ushbu bosqichda uning shaxs sifatidagi fiziologik va psixologik o‘zgarishlari kuzatiladi.